ကံတူအက်ဳိးေပးႀကံဳခဲ့ရေသာအိမ္ေရွ႕စံ ကေနာင္မင္းႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း

The Red အနီ

ကေနာင္မင္းသားက်ဆံုးျခင္း အႏွစ္(၁၅ဝ)ျပည္႕ေန့က အေတြးမ်ား
တကၠသိုလ္စိန္တင္

( ၁ )
တနာပံုေနျပည္ေတာ္ မႏၲေလး ၿမိဳ႕၌ အိမ္ေရွ႕စံ ကေနာင္မင္း သားႀကီး နတ္ရြာစံက်ဆံုးေသာ ေန႔ အႏွစ္(၁၅ဝ)ျပည့္အထိမ္း အမွတ္ အလွဴဒါနျပဳပြဲ အခမ္းအနားကို ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္ ၂ ရက္ နံနက္ ၉ နာ ရီခြဲတြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ရွစ္မိုင္ မစိုးရိမ္ေရႊက်င္ ေက်ာင္းတိုက္၌ က်င္းပခဲ့ရာ အိမ္ေရွ႕စံ ကေနာင္မင္းအႏြယ္ေတာ္ 'နဂါးဗိုလ္ထိပ္ တင္ မင္းသမီး ေဒၚေကခိုင္ေအာင္ခင္ႏွင့္ ဘဝရွင္ သီေပါမင္းတရားႀကီး၏ျမစ္ေတာ္ မင္းသားဦးစိုးဝင္းအပါအဝင္ ကုန္းေဘာင္ မင္းဆက္အႏြယ္ေတာ္မ်ား စံုညီစြာတက္ ေရာက္ၾကသည္။

အခမ္းအနားတြင္ ကေနာင္ မင္း၏ အႏြယ္ေတာ္

နဂါးဗိုလ္မင္းသမီး စာေပထုတ္ေဝေရးပိုင္ရွင္ ေဒၚေကခိုင္ ေအာင္ခင္က အိမ္ေရွ႕စံ ကေနာင္မင္းသား ႀကီး သက္ေတာ္ ၄၇ ႏွစ္တြင္ က်ဆံုးနတ္ ျပည္စံေတာ္မူေန႔ အႏွစ္(၁၅ဝ)ျပည့္ ေၾကာင္း တင္ျပေလွ်ာက္ထားေျပာဆိုခဲ့ သည္။ သက္ေတာ္ ၄၇ ႏွစ္တြင္ နတ္ျပည္ စံခဲ့ေသာ ကေနာင္မင္းသားအထိမ္းအမွတ္ သံဃာေတာ္အရွင္သူျမတ္ ၄၇ ပါးတို႔အား ဆြမ္း၊ သကၤန္း၊ ပရိကၡရာအစံု လွဴဒါန္းအမွ် ေပးေဝသာဓုေခၚၾကၿပီး ပဲခူးဆရာေတာ္ က သီလေပးတရားခ်ီးျမႇင့္ပရိတ္တရား ေတာ္မ်ား ရြတ္ဖတ္ခ်ီးျမႇင့္ပူေဇာ္ၾကသည္။ ထိုအခမ္းအနားၿပီးဆံုးခ်ိန္တြင္ ျမန္မာ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားက စာေရးဆရာ တကၠသိုလ္ စိန္တင္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုအသံသြင္း႐ုပ္ျမင္႐ိုက္ ကူးသျဖင့္ တကၠသိုလ္စိန္တင္က ဤသို႔ ကေနာင္မင္းသား က်ဆံုးရျခင္းအေပၚ ႐ႈျမင္ခ်က္ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ခရစ္ႏွစ္ ၁၈၆၆ ခုႏွစ္မွာ ရတနာပံုေနျပည္ အိမ္ေရွ႕စံ ကေနာင္မင္း ကို ျမင္ကြန္းမင္းသားက လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ တဲ့အခါမွာ ေနာက္က နယ္ခ်ဲ႕ၿဗိတိသွ်ေတြ က ေသြးထိုးလႈံ႔ေဆာ္အားေပးလို႔ျဖစ္တယ္။ အလားတူပဲ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာ့လြတ္ လပ္ေရးဗိသုကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ဂဠဳန္ဦးေစာႏွင့္အဖြဲ႕က လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ ရာမွာ ေနာက္က နယ္ခ်ဲ႕သမား ၿဗိတိသွ် စစ္အရာရွိေတြပါ ရွိေနတယ္။ ၁၈၆၆ ခုႏွစ္ ကေနာင္မင္းသား က်ဆံုးခဲ့ျခင္းဟာ အမ်ဳိးသားစည္းလံုးညီၫြတ္မႈၿပိဳကြဲေနျခင္း ေၾကာင့္ျဖစ္သလို ၁၉၄၇ ခုႏွစ္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းနဲ႔ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ ႀကီးမ်ား က်ဆံုးျခင္းဟာလည္း အမ်ဳိးသား စည္းလံုးညီၫြတ္မႈ တည္ေဆာက္ရာမွာ အဖ်က္သမား ဂဠဳန္ဦးေစာတို႔ မပါဝင္ခဲ့ လို႔ ျဖစ္တယ္။

ဒီကေန႔ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးမွာ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အႀကံေပး ပုဂိၢဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္ ေနတဲ့ ၂၁ ရာစု ပင္လံုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ ႀကီး က်င္းပဖို႔ ျပင္ဆင္ေနဆဲျဖစ္တယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ အေရးအႀကီးဆံုးကိစၥက အမ်ဳိး သားျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး၊ တိုင္းရင္း သားစည္းလံုးညီၫြတ္ေရးကိစၥပဲျဖစ္တယ္။ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးလုပ္ ငန္း၊ တိုင္းရင္းသားခ်စ္ၾကည္စည္း႐ုံးေရး လုပ္ငန္းကို ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္း ျပဳလုပ္ႏိုင္မွသာလွ်င္ အႏွစ္ ၇ဝ နီးပါးၾကာ ရွိခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္မီးႀကီးကို ေအာင္ျမင္ စြာ ၿငိႇမ္းသတ္ေအးခ်မ္းသြားႏိုင္မွာျဖစ္ ပါတယ္။

( ၂ )
ျမန္မာ့႐ုပ္ျမင္သံၾကား ေတြ႕ဆံု ေမးျမန္းခန္းတြင္ ဤစာေရးသူ တကၠသိုလ္ စိန္တင္က တင္ျပေျပာဆိုခဲ့ေသာ ကေနာင္ မင္းသားကို ျမင္ကြန္း၊ ျမင္းခံုတိုင္မင္းသား တို႔က သတ္ျဖတ္ခဲ့ျခင္းမွာ အမ်ဳိးသားစည္း လံုးညီၫြတ္မႈ ၿပိဳကြဲခဲ့သျဖင့္ ျဖစ္ပြားရသည္ ဟု တင္ျပခဲ့ျခင္းမွာ အမွန္ပင္ျဖစ္ေပသည္။ ၁၈၆၆ ခုႏွစ္က ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးကို ျပန္ ၾကည့္လွ်င္ အိမ္ေရွ႕စံ ကေနာင္မင္းသား သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးအတြက္ ဘုရင့္တပ္မေတာ္ကို တိုးခ်ဲ႕ဖြဲ႕စည္းလ်က္ ရွိသည္။ ဧရာဝတီျမစ္အတြင္းက တက္ လာၾကမည့္ ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕စစ္သေဘၤာ မ်ားကို ၿဖိဳခြဲတိုက္ခိုက္ေခ်မႈန္းရန္ ေရျမႇဳပ္ ဗံုးမ်ားကို အလံုးအရင္းႏွင့္ စီမံျပဳလုပ္ထား သည္။

ထိုအခ်ိန္တြင္ ျမင္ကြန္းမင္း သားသည္ မိမိတို႔ ရတနာပံုေနျပည္ေတာ္ ကို လာေရာက္သိမ္းပိုက္တိုက္ခိုက္ယူရန္ ဆင္ႀကံႀကံေနေသာ နယ္ခ်ဲ႕ၿဗိတိသွ်တို႔၏အႏၲရာယ္ရန္စြယ္ကို မျမင္။ ရတနာပံု ေရႊနန္းကို သိမ္းျမန္းစိုးမိုး၍ ရွင္ဘုရင္လုပ္ ရန္သာ ေလာဘစိတ္ကဲေနသည္။ ၿဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ႕သံကိုယ္စားလွယ္ ကပၸတိန္စေလဒင္ က ျမင္ကြန္း၊ ျမင္းခံုတိုင္တို႔ ပုန္ကန္မႈကို ေနာက္မွအားေပးေနသည္။ ကေနာင္မင္း သား က်ဆံုးသြားမွ မိမိတို႔ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕ သမားတို႔အဖို႔ မႏၲေလး ရတနာပံုေနျပည္ ေတာ္ကို အခ်ိန္မေရြး တက္ေရာက္သိမ္း ပိုက္ႏိုင္မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကေနာင္မင္းသား ကို လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ရန္ကိစၥသာ အဓိက ဦးစားေပးအျဖစ္ ရည္ရြယ္ထားသည္။

ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၂၈ ခုႏွစ္ ဝါဆိုလျပည့္ေက်ာ္ ၇ ရက္။ ထိုေန႔သည္ ခရစ္ႏွစ္ ၁၈၆၆ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္၂ ရက္ေန႔ လည္းျဖစ္သည္။ ျမင္ကြန္း၊ ျမင္းခံုတိုင္ မင္းသားႏွင့္အေပါင္းပါတို႔သည္ ရတနာပံု လႊတ္ေတာ္ကို ဝင္စီးၾကသည္။ အိမ္ေရွ႕စံ ကေနာင္မင္းသားသည္ လႊတ္ေတာ္တြင္ ပင္ ျမင္းခံုတိုင္မင္းသား၏ ဓားခ်က္ျဖင့္ အသက္ဆံုးရရွာၿပီ။

ေၾသာ္ အမ်ဳိးသားစည္းလံုးညီ ၫြတ္မႈ ၿပိဳကြဲစဥ္ နယ္ခ်ဲ႕ၿဗိတိသွ်အႀကံ သမားတို႔ ဝင္ေႏွာက္သျဖင့္ ရတနာပံုေရႊ နန္း၏ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ကေနာင္မင္းသား က်ဆံုးခဲ့ရၿပီ။ ေၾကကြဲ ဖြယ္လည္းေကာင္း၏။ နာၾကည္းဖြယ္လည္း ေကာင္း၏။ သင္ခန္းစာယူဖြယ္လည္း ေကာင္းပါဘိ။

( ၃ )
၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၁၉ ရက္ တြင္ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးဗိသုကာ ဗိုလ္ ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အာဇာနည္ဝန္ႀကီး မ်ား က်ဆံုးရျခင္း၏ အဓိကတရားခံမွာ အမ်ဳိးသားစည္းလံုးညီၫြတ္မႈ ၿပိဳကြဲခဲ့ျခင္း ပင္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္လုပ္ႀကံမႈ တရားခံ ဂဠဳန္ဦးေစာကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းျဖစ္ လာမည့္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား ကိုေအာင္ဆန္းသည္ ၁၉၃၇ ခုႏွစ္တြင္ ပထမအႀကိမ္ ဆံုစည္းခဲ့သည္။ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားသမဂၢမွ ဦးေဆာင္ က်င္းပခဲ့ေသာ နန္းရင္းဝန္ ေဒါက္တာ ဘေမာ္ႏွင့္ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ဂဠဳန္ဦးေစာတို႔ စကားရည္လုပြဲ၌ တကသ ဥကၠ႒ ကိုေအာင္ဆန္းက သဘာပတိအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္သည္။

ထိုစဥ္က ကိုေအာင္ဆန္းသည္ ဂဠဳန္ဦးေစာ၏ မ်က္လံုးအၾကည့္ကိုျမင္၍ တကသဥကၠ႒ေဟာင္း ဦးႏုကို ဤသို႔ေျပာ ဆိုခဲ့၏။ ''ဦးေစာၾကည့္တဲ့ မ်က္လံုးဟာ ဆင္ၾကည့္ၾကည့္တတ္တယ္။ ဒီလိုမ်က္လံုး မ်ဳိးဟာ ဆင္ႀကံႀကံတတ္တယ္''။

၁၉၄၂ ခုႏွစ္တြင္ ယူဂႏၶာႏိုင္ငံ ၌ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်ထားခံရေသာ ျမန္မာနန္းရင္းဝန္ေဟာင္း ဂဠဳန္ဦးေစာကို ၿဗိတိသွ်အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္ေခၚ လာသည္။ အမ်ဳိးသားစည္းလံုးညီၫြတ္ ေရး ဦးစားေပးလိုေသာ ဖဆပလအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ဂဠဳန္ ဦးေစာအိမ္ရွိရာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေအဒီလမ္းသို႔ သြားေရာက္၍ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးရရွိ ဖို႔ အတူတကြ ေပါင္းစည္းေဆာင္ရြက္ရန္ ေဆြးေႏြးခဲ့၏။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ တာဝါလိန္းလမ္း ေနအိမ္သို႔လည္း ဂဠဳန္ ဦးေစာကို ဖိတ္ၾကား၍ အမ်ဳိးသားစည္းလံုး ညီၫြတ္ေရး ေဆြးေႏြးညိႇႏႈိင္းပါေသး၏။

သို႔ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အႀကံ မေအာင္ ျမင္ခဲ့ေပ။ ဂဠဳန္ဦးေစာေနာက္တြင္ရွိေန ေသာ ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕စစ္အရာရွိတို႔သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ ရန္ ဂဠဳန္ဦးေစာကို စည္း႐ုံးၿပီး ဘရင္းဂန္း ေသနတ္ လက္နက္ ၂ဝဝ ပင္ ထုတ္ေပး လိုက္ၿပီးခဲ့ေလၿပီ။ ဤတြင္ အမ်ဳိးသားရင္ ၾကားေစ့ေရးေဆာင္ရြက္ရန္ ႀကိဳးပမ္းသူ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးဗိသုကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းကို ဂဠဳန္ဦးေစာ လုပ္ႀကံသတ္ ျဖတ္ခဲ့ေလၿပီ။

( ၄ )
ဤသည္တို႔မွာ ရတနာပံုနန္း အိမ္ေရွ႕စံ ကေနာင္မင္းသား က်ဆံုးျခင္း အႏွစ္(၁၅ဝ)ျပည့္ခ်ိန္တြင္ တကၠသိုလ္စိန္ တင္ အာ႐ုံ၌ ေပၚလာေသာအေတြးမ်ား တည္း။ အမ်ဳိးသားစည္းလံုးညီၫြတ္မႈ ၿပိဳ ကြဲ၍ က်ဆံုးရရွာေသာ အိမ္ေရွ႕စံ ကေနာင္ မင္းႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ကိုၾကည့္ ၍ တို႔ျမန္မာမ်ား သင္ခန္းစာေကာင္းစြာ ယူၾက၊ စည္းလံုးညီၫြတ္ၾက၊ ေပါင္းစည္း ၾကစို႔။

(Flower News Journal, 12-31)