မင္းေကာင္းခ်စ္
ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာလထဲမွာ ေက်ာင္းေနဘက္သူငယ္ခ်င္းတေယာက္ စင္ကာပူကို
အလည္ေရာက္လာေတာ့ အိမ္ကိုဖိတ္ၿပီး ေတြ႔ဆံုစကားေျပာျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဘူတာ႐ံုကေန
အိမ္ကို သြားၾကရာမွာ ဘတ္စ္ကားမစီးဘဲ ပန္းၿခံကို ျဖတ္ၿပီး
လမ္းေလ်ွာက္ျပန္ခဲ့ၾကတယ္။
စိမ္းစိုေနတဲ့ သစ္ပင္အုပ္အုပ္ေတြၾကားမွာ သန္႔ျပန္႔ေကာင္းမြန္တဲ့ လူေလွ်ာက္လမ္းေတြ၊ စက္ဘီးလမ္းေတြ၊ စကိတ္လမ္းေတြနဲ႔ အက်အန ေဖာက္ေပးထားတဲ့အျပင္ အပန္းေျဖ ထိုင္စရာ ခံုေလးေတြ၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားဖို႔ ကိရိယာေတြ တပ္ဆင္ေပးထားတာက လူႀကီးေတြအတြက္ဆို ေက်ာက္တံုးနင္းစရာ ေနရာ၊ လူငယ္ေတြအတြက္ ကိရိယာေတြကသတ္သတ္၊ ကေလးသူငယ္ေတြ ေဆာ့ကစားဖို႔ ကစားကြင္းကသတ္သတ္၊ ျပည့္စံုလံုေလာက္ေအာင္ စီမံေပးထားတဲ့ ပန္းၿခံကို ေတြ႔ရေတာ့ စာေရးသူမိတ္ေဆြက အေတာ္ေလး သေဘာက်သြားတယ္။
ၿပီးေတာ့ သူက… တို႔ဆီမွာကြာ၊ အထူးသျဖင့္ ရန္ကုန္မွာ ဒီလိုပန္းၿခံေတြ လံုလံုေလာက္ေလာက္ နီးနီးနားနားမွာ မရွိဘူး။ အခုလိုသာ အိမ္နားမွာရွိရင္ ေန႔တိုင္း လမ္းေလွ်ာက္ျဖစ္မွာလို႔ တခုတ္တရ ေျပာသြားခဲ့ပါေသးတယ္။ စာေရးသူရဲ႕ မိတ္ေဆြဟာ ခါးနာတဲ့ ေဝဒနာကို ခံစားေနရသူတဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
အခုေခတ္ လူငယ္ေတြအတြက္ေတာ့ ပံုျပင္လာေျပာေနတယ္လို႔မ်ား ထင္မလားေတာ့ မသိပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ စာေရးသူတို႔ ငယ္စဥ္က ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၿမိဳ႕တိုင္းၿမိဳ႕တိုင္းလိုလိုမွာ ပန္းၿခံနဲ႔ ကေလးကစားကြင္းေတြ၊ ေဘာလံုးကြင္းေတြ၊ မိုးလံုေလလံု အားကစား႐ံုေတြ၊ စာၾကည့္တိုက္ေတြ ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ ညေနပိုင္းမွာဆို ကေလးေတြဟာ အဲဒီကစားကြင္းထဲမွာ ခ်ိန္းစရာမလိုဘဲ စံုစံုညီညီ ေရာက္ရွိလာၾကၿပီး တေပ်ာ္တပါး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဆာ့ကစားၾကတာ မိုးစံုးစံုးခ်ဳပ္မွသာ ကိုယ့္အိမ္ကို ျပန္ၾကတာပါ။
ကေလးကစားကြင္းဆိုလို႔ အထင္မေသးလိုက္ပါနဲ႔ဦး။ ေလွ်ာစင္၊ ဒန္းစင္နဲ႔ အဂၤလိပ္လို Monkey Bar လို႔ ေခၚၾကတဲ့ ေမ်ာက္လႊဲဘားတန္း၊ ဆီးေဆာ့ေတြအျပင္ ရိန္းဘား၊ ကၽြမ္းဘားတန္းေတြ အစံုအလင္ရွိတာ။ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ အေယာင္ျပ တပါတီ မ်က္ႏွာဖံုးစြပ္ထားတဲ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ အုပ္ခ်ဳပ္သက္တမ္း ၾကာလာတာနဲ႔အမွ် တိုင္းျပည္လည္း တစတစ မြဲေတနိမ့္က်လာရင္း တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ အဲဒီကစားကြင္းေတြ၊ စာၾကည့္တိုက္ေတြ ေပ်ာက္ကြယ္ တိမ္ေကာကုန္တာပါပဲ။
ကမာၻေပၚမွာ လူသားမ်ိဳးစိတ္ အေျမာက္အျမားရွိတဲ့အထဲမွာ တခ်ဳိ႕လူမ်ိဳးေတြက ထြားက်ဳိင္းသန္စြမ္းၾကၿပီး တခ်ိဳ႕လူမ်ိဳးေတြက ႀကံဳလွီေသးငယ္ၾကတယ္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ေတာ့ လက္ရွိ အေနာက္တိုင္းက လူမ်ိဳးေတြနဲ႔ အေရွ႕တိုင္းသားေတြ ယွဥ္လိုက္ရင္ အေနာက္တိုင္းသားေတြက ပိုမိုထြားက်ိဳင္းၾကတာ မ်ားပါတယ္။ ေဘာလံုးသမားခ်င္း ယွဥ္ရင္ေတာင္ အေရွ႕တိုင္း ေဘာလံုးသမားေတြက လူလံုးအားျဖင့္ ပုၾက၊ ညႇက္ၾကတာ ေတြ႔ရမွာပါ။
လူမ်ိဳးစုတစု ထြားက်ိဳင္းျခင္း သို႔မဟုတ္ ႀကံဳလွီျခင္းဆိုတာ အေၾကာင္းတရား အမ်ိဳးမ်ိဳးအေပၚ အေျခခံႏိုင္ပါတယ္။ မ်ိဳး႐ိုးဗီဇ၊ အစားအေသာက္၊ ရာသီဥတု၊ က်န္းမာေရးအသိနဲ႔ လိုက္စားမႈ အေနအထိုင္၊ ေလ့က်င့္ခန္း စတဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္ပါတယ္။ ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္းက ဂ်ပန္စစ္သားေတြကို ငပုေတြလို႔ ေခၚခဲ့ၾကရာက ဒီကေန႔ေခတ္ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးေတြကေတာ့ ငပုေတြ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။
ဆင္းရဲၿပီး မဖြံ႔ၿဖိဳးတဲ့ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံသားေတြ၊ လူမ်ိဳးေတြဟာ အမ်ားအားျဖင့္ ႀကံဳလွီ ေသးငယ္ၾကပါတယ္။ ဆင္းရဲတာနဲ႔အမွ် စီးပြားေရးနိမ့္က်မႈ၊ ပညာေရးနိမ့္က်မႈ၊ က်န္းမာေရးနိမ့္က်မႈ စတဲ့ အဘက္ဘက္က နိမ့္က်မႈဒဏ္ေတြကို ခံရတဲ့အခါ ေကာင္းမြန္စြာ ေျမေတာင္ေျမႇာက္တာ မခံရတဲ့၊ ပ်ိဳးေထာင္ျခင္း မခံရတဲ့ အပင္ေတြလို၊ မေအာင္တဲ့အခင္းက အသီးအႏွံေတြလို အဖ်င္းအေမွာ္မ်ားၿပီး ႀကံဳလွီေသးငယ္ေတာ့တာပါပဲ။
ဆင္းရဲႏြမ္းပါးေတာ့ အစားအေသာက္ေကာင္းတာ မစားႏိုင္၊ အာဟာရျဖစ္ေစမယ့္၊ ကိုယ္ခႏၶာ ထြားက်ိဳင္းသန္စြမ္းေစမယ့္ အစားအေသာက္ ေဆးဝါးဓာတ္စာေတြ မမွီဝဲႏုိင္ၾကတာရယ္၊ တိုင္းျပည္က မြဲတဲ့အျပင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရက ကိုယ္က်ိဳးသာ ၾကည့္တတ္ၿပီး တိုင္းသူျပည္သားေတြရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို မေစာင့္ေရွာက္တတ္ဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ပိုဆိုးေတာ့တာေပါ့။
ပန္းၿခံမရွိ၊ ကစားကြင္း မလံုေလာက္၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားစရာ ေနရာမရွိ၊ ေနာက္ဆံုး လမ္းေလးေလွ်ာက္ဖို႔ေတာင္ မလံုမၿခံဳနဲ႔ အႏၲရာယ္မ်ားေတာ့ မိဘျပည္သူေတြဟာ အားကစားလည္း မလိုက္စားႏိုင္၊ အသက္ဆက္႐ံု မဝေရစာသာ စားေသာက္ရွင္သန္ရင္း အသက္အရြယ္ ၅၀ ေက်ာ္၊ ၆၀ ေက်ာ္လာရင္ ခ်ည့္နဲ႔ကုပ္ကိုင္းလာၿပီး အိမ္ထဲက အိမ္ျပင္ေတာင္ မထြက္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈနည္းေတာ့ ေရာဂါေတြဝင္လာၿပီး ေနာက္ဆံုး အသက္တိုတိုနဲ႔ ဘဝဇာတ္သိမ္းသြားၾကရတာ မ်ားပါတယ္။
တႏိုင္ငံလံုးက ႐ံုးဝန္ထမ္းေတြ၊ စက္႐ံု အလုပ္႐ံုေတြက အလုပ္သမားေတြရဲ႕ ထမင္းဘူး ဟင္းဘူးေတြ၊ ထမင္းဝိုင္းေတြကို လိုက္ၾကည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္ လက္ဖက္သုပ္ သို႔မဟုတ္ တို႔ဟူးသုပ္တပြဲကို ဆန္အညံ့နဲ႔ ခ်က္ထားတဲ့ ထမင္းခဲ ဝိုင္းမွ်စားတာျဖစ္ျဖစ္၊ အေၾကာ္ေလးတခုနဲ႔ ျဖစ္သလို ၿပီးၾကရတာေတြ ျမင္ၾကရမွာပါ။ ဒီေတာ့ အဲဒီလူသားေတြရဲ႕ ကိုယ္ခႏၶာဟာ ဘယ္မွာ ထြားက်ဳိင္းႏိုင္ေတာ့မလဲ။ သူတို႔ အိမ္ေထာင္ျပဳၾကလို႔ ေမြးဖြားလာတဲ့ သားသမီးမ်ိဳးဆက္ေတြကလည္း ေသးငယ္ႀကံဳလွီတဲ့ ခႏၶာကိုယ္ေတြပဲ ပိုင္ဆိုင္ေတာ့မွာေပါ့။
လူ႔ခႏၶာကိုယ္ဟာ အင္ဂ်င္စက္တလံုးနဲ႔ အလားသဏၭာန္တူပါတယ္။ အင္ဂ်င္စက္ဆိုတာ ဆီေကၽြး၊ ေရျဖည့္၊ ေခ်ာဆီထိုးၿပီး ပံုမွန္ေမာင္းႏွင္လည္ပတ္ေစဖို႔ လိုပါတယ္။ မဟုတ္ရင္ေတာ့ သံေခ်းကိုက္ၿပီး ပ်က္စီးရတတ္ပါတယ္။ အဲသလိုပါပဲ လူ႔ခႏၶာကိုယ္ဟာ လိုအပ္တဲ့ ဗီတာမင္နဲ႔ အာဟာရေတြ ျဖည့္တင္းေပးဖို႔ လိုသလို အပန္းေျဖဖို႔၊ ပံုမွန္ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား က်န္းမာေရး လိုက္စားဖို႔ လိုပါတယ္။ မဟုတ္ရင္ေတာ့ အေၾကာေတြထိုင္း၊ ကိုယ္လက္အဂၤါေတြဆိုင္း၊ ေရာဂါစံုဝင္လာၿပီး အသက္တိုရတတ္ပါတယ္။
ေနာက္တခုက သစ္ေစ့ကေန ေပါက္လာစ အပင္ေပါက္ေတြကို ေျမဩဇာေကၽြး ေျမေတာင္ေျမႇာက္ ပ်ဳိးေထာင္ရင္ သန္စြမ္းလာႏိုင္သလိုပဲ ကေလးဘဝကတည္းကစၿပီး အ႐ိုးအဆစ္ေတြ ရွည္ထြက္၊ ကိုယ္ကာယ စတင္ဖြံ႔ၿဖိဳးလာစမွာ သင့္ျမတ္တဲ့ ဗီတာမင္အာဟာရေတြ စားသံုးဖို႔လိုသလို ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈေတြ စနစ္တက် လုပ္ေပးျခင္းအားျဖင့္ အရပ္အေမာင္း တက္လာေအာင္ လူေကာင္ထြားလာေအာင္ ျပဳျပင္ပ်ိဳးေထာင္လို႔ ရပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လ ၂၉ ရက္ေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ ဗီယက္နမ္အလွမယ္ ငုရင္ထရန္ဟုရန္ေမက သူနဲ႔ ႐ုပ္ရွင္တြဲဖက္႐ုိက္ကူးမယ့္ မင္းသား ေနတိုးထက္ သူက အရပ္ပိုရွည္တယ္လို႔ မီဒီယာမ်ားနဲ႔ ေတြ႔ဆံုပြဲမွာ ေျပာလိုက္တယ္ဆိုတဲ့ သတင္းကို ဒီဗြီဘီမွာ ဖတ္လိုက္ရပါတယ္။
႐ုတ္တရက္ဆိုရင္ေတာ့ မင္းသမီးက မင္းသားထက္ အရပ္ပိုရွည္ေနတာကို ဟာသတရပ္အေနနဲ႔ ျမင္ႏိုင္ေပမယ့္ စာေရးသူအတြက္ေတာ့ ျမန္မာမင္းသား အရပ္ပုတာဟာ ျမန္မာေတြ အရပ္ပု၊ လူေကာင္ေသးတာကို သတိေပးေနတာလို႔ ခံစားလိုက္ရပါတယ္။
ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ (WHO) က ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေမလမွာ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ရဲ႕ နိုင္ငံတကာ လူသက္တမ္းစာရင္းဇယား (List of life expectancy) အရ HALE: Health-adjusted life expectancy လို႔ ေခၚတဲ့ က်န္းမာေရးအေျချပဳ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပ်မ္းမွ် လူ႔သက္တမ္းဟာ ၅၉ ဒသမ ၂ ႏွစ္ ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၈၃ ႏိုင္ငံမွာ အဆင့္ ၁၂၇ မွာ ရွိေနပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ သက္တမ္းက အမ်ိဳးသားေတြထက္ အသက္ပိုရွည္ပါတယ္။
အဲဒီစာရင္းအရ ကမာၻမွာ အသက္အရွည္ဆံုး တိုင္းျပည္နဲ႔ လူမ်ိဳးကေတာ့ ဂ်ပန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ပန္ေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးအေျချပဳ ပ်မ္းမွ် လူ႔သက္တမ္းဟာ ၇၄ ဒသမ ၉ ႏွစ္ ရွိပါတယ္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံကေတာ့ အဲဒီစာရင္းဇယား သတ္မွတ္ခ်က္မွာ ဂ်ပန္ေနာက္ကလိုက္ေနၿပီး ကမာၻ႔အဆင့္ ၂ မွာ ရွိပါတယ္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးအေျချပဳ ပ်မ္းမွ် လူ႔သက္တမ္းဟာ ၇၃ ဒသမ ၉ ႏွစ္ ရွိပါတယ္။
စင္ကာပူႏိုင္ငံသားေတြ အသက္ရွည္ေစႏိုင္တဲ့ အခ်က္ေတြမ်ားစြာ ရွိတဲ့အထဲမွာ ပညာေရးေကာင္း၊ စီးပြားေရးေကာင္း၊ က်န္းမာေရးအေစာင့္အေရွာက္ ေကာင္းတာေတြ ပါသလို ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈေတြ အလြယ္တကူျပဳႏိုင္ဖို႔ ပန္းၿခံေတြ၊ ကစားကြင္းေတြကို ႏိုင္ငံသားတိုင္းရဲ႕ အိမ္အနီးနားဝန္းက်င္မွာ ေလ့က်င့္ခန္းအကူကိရိယာေတြ အျပည့္အစံု တပ္ဆင္တည္ေဆာက္ေပးထားတဲ့ အခ်က္ကလည္း တခုအပါအဝင္ ျဖစ္ပါတယ္။
ကမာ႔ၻေျမပံုမွာ အစက္အေျပာက္အရြယ္ ေျမအက်ယ္အားျဖင့္ ၇၁၉ ကီလိုမီတာသာရွိတဲ့ စင္ကာပူကၽြန္းႏိုင္ငံေလးမွာ ႐ုကၡေဗဒဥယ်ာဥ္တခု အပါအဝင္ National parks ပန္းၿခံေပါင္း ၄၂၃ ခု၊ သဘာဝေတာ႐ိုင္းဥယ်ာဥ္ ၄ ခုနဲ႔ ရပ္ကြက္ပန္းၿခံေပါင္း Community Gardens ၆၂၉ ခု တည္ေဆာက္ထားတာကို အံ့ၾသဖြယ္ရာ ေတြ႔ရွိရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တႏိုင္ငံလံုးက အဲဒီပန္းၿခံေတြကို တခုနဲ႔တခု ခ်ိတ္ဆက္ေပးထားတဲ့ လမ္းေတြ (Park Connectors) ကို ႏိုင္ငံတကာအဆင့္ အရည္အေသြး အျပည့္အစံုနဲ႔ တည္ေဆာက္ေပးထားတယ္။ တကၽြန္းလံုးကို စက္ဘီးနဲ႔ပတ္ၾကည့္လို႔ရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးထားတယ္။ ဒီေတာ့ စင္ကာပူႏိုင္ငံသားေတြ အသက္ရွည္တာ မထူးဆန္းေတာ့ဘူးေပါ့။
ကဲ- အခု ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္ တခ်က္ေစာင္းငဲ့ၾကည့္လိုက္ရေအာင္။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ ႏွစ္ ၅၀ ေက်ာ္ အလိုမတူဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္ခံခဲ့ရတဲ့ႏိုင္ငံဆိုေတာ့ တစထက္တစ တႏွစ္ထက္တႏွစ္ က႑အသီးသီးမွာ ဆုတ္ယုတ္က်ဆင္းတဲ့အထဲမွာ က်န္းမာေရး အဆင့္အတန္းလည္း ထိပ္ဆံုးက ပါတာေပါ့။ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုစနစ္ မမွန္၊ အရည္အခ်င္း မမွန္၊ ေစတနာမမွန္၊ လူမမွန္ဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္လာခဲ့ေတာ့ ဆိုးဆိုးဝါးဝါးနိမ့္က်တဲ့ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြမွာ အဲဒီဒဏ္ေတြကို ခါးစည္းခံခဲ့ၾကရတယ္။
အထူးသျဖင့္ ၈၈ အာဏာသိမ္း နဝတ၊ နအဖ စစ္အစိုးရေတြလက္ထက္နဲ႔ ဦးသိန္းစိန္တို႔ အစိုးရလက္ထက္မွာ တႏိုင္ငံလံုးက လယ္ေျမယာေျမ လုပ္ကြက္ေတြကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ အေၾကာင္းျပ သိမ္းယူခဲ့ၾကသလို အမ်ားျပည္သူပိုင္၊ အပန္းေျဖစရာ ပန္းၿခံေျမေနရာေတြ အေျမာက္အျမားကို နီးစပ္ရာလူေတြနဲ႔ ခြဲေဝေရာင္းစားသြားခဲ့ၾကတယ္။
အဲဒီအထဲမွာ လူသိမ်ားထင္ရွားတဲ့ အျငင္းပြားစရာျဖစ္ခဲ့တဲ့ အမ်ားျပည္သူပိုင္ ေျမေနရာ ကိစၥရပ္ေတြကေတာ့ (၁) ေရႊတိဂံုဘုရား ေတာင္ဘက္မုခ္က ဒဂံုစီးတီးေနရာ၊ (၂) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ၁၉၄၆ ခုႏွစ္က လြတ္လပ္ေရးအႀကိဳမိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားခဲ့တဲ့ သမိုင္းဝင္ သိမ္ျဖဴအားကစားကြင္း၊ (၃) ဆီဒိုးနားဟိုတယ္ေရွ႕က ျမကြၽန္းသာပန္းၿခံနဲ႔ (၄) ရန္ကုန္တိရစာၦန္ဥယ်ာဥ္၊ (၅) ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္ ကန္သာယာပန္းၿခံတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
မဟာဗႏၶဳလပန္းၿခံ၊ သခင္ျမပန္းၿခံ၊ အင္းလ်ားပန္းၿခံ၊ နံ႔သာၿမိဳင္ပန္းၿခံ၊ ေတာင္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္ရိွ သုမဂၤလာပန္းၿခံ၊ ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္အေရွ႕ပိုင္းရိွ ဒဂံုအေရွ႕ပန္းၿခံ၊ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕နယ္ရိွ ဒဂံုဆိပ္ကမ္းပန္းၿခံ၊ ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ရိွ ဇီဝကပန္းၿခံ၊ ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ရိွ ဒဂံုပန္းၿခံ၊ ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ရိွ ေသြးေဆးကန္ပန္းၿခံ၊ စမ္းေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္ရိွ ပဒုမၼာပန္းၿခံ၊ ပုဇြန္ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ရိွ ေဇယ်ာၿမိဳင္ပန္းၿခံ၊ မဂၤလာေတာင္ၫြန္႔ၿမိဳ႕နယ္ရိွ ကန္ေတာ္ႀကီး ပုလဲမဟာၿမိဳင္ပန္းၿခံ၊ ဒလၿမိဳ႕နယ္ရိွ ဒလပန္းၿခံ၊ လိႈင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ရိွ ဘုရင့္ေနာင္ပန္းၿခံႏွင့္ အင္းစိန္ၿမိဳ႕နယ္ရိွ အင္းစိန္ပန္းၿခံ စသျဖင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အတြင္း ပန္းၿခံေပါင္း ၆၃ ခုသာ ရိွေပမယ့္လည္း အေရအတြက္အားျဖင့္ မလံုေလာက္ေသးသလို အရည္အေသြးအားျဖင့္လည္း အမ်ားျပည္သူေတြ လံုၿခံဳစိတ္ခ်စြာ က်န္းမာေရး လိုက္စားနိုင္ေအာင္၊ ကေလးငယ္ေတြ၊ မိသားစုေတြနဲ႔ ပိုမိုထိေတြ႔မႈရွိလာေအာင္ အရည္အေသြးျမႇင့္တင္ဖို႔ လိုသလို သန္႔ရွင္းမႈကို စဥ္ဆက္မျပတ္ ထိန္းသိမ္းဖို႔လည္း လိုပါတယ္။
အခုလက္ရွိ ျပည္သူလူထုမဲဆႏၵနဲ႔ တက္လာတဲ့ အန္အယ္လ္ဒီ အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ပါတီကိုယ္စားလွယ္ ဦးေနဘုန္းလတ္က လႊတ္ေတာ္မွာ အမ်ားျပည္သူပိုင္ ေျမေနရာေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ အဆို ေအာင္ျမင္ခဲ့ေပမယ့္လည္း အမွန္တကယ္ အေကာင္အထည္ေပၚလာဖို႔၊ ဆံုး႐ံႈးထားတဲ့ပန္းၿခံေတြ ျပန္ရဖို႔အေရးမွာ ဒီထက္ ပိုထိေရာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ လိုပါတယ္။
တေလာတုန္းကေတာ့ ရန္ကုန္တိုင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးၿဖိဳးမင္းသိန္းက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ကို ပိုင္ရွင္အမွန္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ျပည္သူေတြလက္ထဲ ျပန္အပ္ခ်င္ပါတယ္လို႔ ေျပာသြားတာကို အင္တာနက္သတင္းမွာ ဖတ္လိုက္ရပါတယ္။ အလြန္ႀကိဳဆိုထိုက္တဲ့ စကားပါပဲ။ အဲဒီစကားရပ္ကို လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ ေပၚလာဖို႔ အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရအေနနဲ႔ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ရာမွာ အေျပာင္းအလဲကို မလိုက္ပါလိုသူေတြ၊ အရင္အတိုင္း ဆက္အခြင့္ထူးခံလိုသူေတြ စတဲ့ အခက္အခဲမ်ားစြာ ရွိေနတာ အားလံုး ျမင္ေနရပါတယ္။
ဒီေဆာင္းပါးကို နိဂံုးသတ္ရရင္ ျပည္သူျပည္သားေတြအားလံုး က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ အသက္ရွည္ၿပီး လူေကာင္ထြားလာေစဖို႔ လက္ရွိအစိုးရအေနနဲ႔ အမ်ိဳးသားေရးအဆင့္ က်န္းမာေရး စီမံကိန္းေတြ ေရးဆြဲရာမွာ၊ ၿမိဳဳ႕ျပဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းေတြ ေရးဆြဲရာမွာ ရပ္ကြက္တိုင္းမွာ ပန္းၿခံရွိဖို႔ အမ်ားပိုင္အားကစားကြင္းေတြကို မျဖစ္မေန ထည့္သြင္းေရးဆြဲဖို႔လိုသလို အရင္စစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာ မတရားသိမ္းယူသြားတဲ့ ပန္းၿခံေတြ၊ အပန္းေျဖေနရာေတြ၊ အားကစားကြင္းေတြ၊ သမိုင္းဝင္ လူထုစုေဝးရာ ကြင္းေတြကို ျပည္သူေတြလက္ထဲ ျပန္လည္ေရာက္ရွိနိုင္ဖို႔ အစြမ္းကုန္ ႀကိဳးပမ္းသင့္ပါေၾကာင္း အႀကံျပဳတိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
စိမ္းစိုေနတဲ့ သစ္ပင္အုပ္အုပ္ေတြၾကားမွာ သန္႔ျပန္႔ေကာင္းမြန္တဲ့ လူေလွ်ာက္လမ္းေတြ၊ စက္ဘီးလမ္းေတြ၊ စကိတ္လမ္းေတြနဲ႔ အက်အန ေဖာက္ေပးထားတဲ့အျပင္ အပန္းေျဖ ထိုင္စရာ ခံုေလးေတြ၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားဖို႔ ကိရိယာေတြ တပ္ဆင္ေပးထားတာက လူႀကီးေတြအတြက္ဆို ေက်ာက္တံုးနင္းစရာ ေနရာ၊ လူငယ္ေတြအတြက္ ကိရိယာေတြကသတ္သတ္၊ ကေလးသူငယ္ေတြ ေဆာ့ကစားဖို႔ ကစားကြင္းကသတ္သတ္၊ ျပည့္စံုလံုေလာက္ေအာင္ စီမံေပးထားတဲ့ ပန္းၿခံကို ေတြ႔ရေတာ့ စာေရးသူမိတ္ေဆြက အေတာ္ေလး သေဘာက်သြားတယ္။
ၿပီးေတာ့ သူက… တို႔ဆီမွာကြာ၊ အထူးသျဖင့္ ရန္ကုန္မွာ ဒီလိုပန္းၿခံေတြ လံုလံုေလာက္ေလာက္ နီးနီးနားနားမွာ မရွိဘူး။ အခုလိုသာ အိမ္နားမွာရွိရင္ ေန႔တိုင္း လမ္းေလွ်ာက္ျဖစ္မွာလို႔ တခုတ္တရ ေျပာသြားခဲ့ပါေသးတယ္။ စာေရးသူရဲ႕ မိတ္ေဆြဟာ ခါးနာတဲ့ ေဝဒနာကို ခံစားေနရသူတဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
အခုေခတ္ လူငယ္ေတြအတြက္ေတာ့ ပံုျပင္လာေျပာေနတယ္လို႔မ်ား ထင္မလားေတာ့ မသိပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ စာေရးသူတို႔ ငယ္စဥ္က ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၿမိဳ႕တိုင္းၿမိဳ႕တိုင္းလိုလိုမွာ ပန္းၿခံနဲ႔ ကေလးကစားကြင္းေတြ၊ ေဘာလံုးကြင္းေတြ၊ မိုးလံုေလလံု အားကစား႐ံုေတြ၊ စာၾကည့္တိုက္ေတြ ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ ညေနပိုင္းမွာဆို ကေလးေတြဟာ အဲဒီကစားကြင္းထဲမွာ ခ်ိန္းစရာမလိုဘဲ စံုစံုညီညီ ေရာက္ရွိလာၾကၿပီး တေပ်ာ္တပါး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဆာ့ကစားၾကတာ မိုးစံုးစံုးခ်ဳပ္မွသာ ကိုယ့္အိမ္ကို ျပန္ၾကတာပါ။
ကေလးကစားကြင္းဆိုလို႔ အထင္မေသးလိုက္ပါနဲ႔ဦး။ ေလွ်ာစင္၊ ဒန္းစင္နဲ႔ အဂၤလိပ္လို Monkey Bar လို႔ ေခၚၾကတဲ့ ေမ်ာက္လႊဲဘားတန္း၊ ဆီးေဆာ့ေတြအျပင္ ရိန္းဘား၊ ကၽြမ္းဘားတန္းေတြ အစံုအလင္ရွိတာ။ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ အေယာင္ျပ တပါတီ မ်က္ႏွာဖံုးစြပ္ထားတဲ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ အုပ္ခ်ဳပ္သက္တမ္း ၾကာလာတာနဲ႔အမွ် တိုင္းျပည္လည္း တစတစ မြဲေတနိမ့္က်လာရင္း တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ အဲဒီကစားကြင္းေတြ၊ စာၾကည့္တိုက္ေတြ ေပ်ာက္ကြယ္ တိမ္ေကာကုန္တာပါပဲ။
ကမာၻေပၚမွာ လူသားမ်ိဳးစိတ္ အေျမာက္အျမားရွိတဲ့အထဲမွာ တခ်ဳိ႕လူမ်ိဳးေတြက ထြားက်ဳိင္းသန္စြမ္းၾကၿပီး တခ်ိဳ႕လူမ်ိဳးေတြက ႀကံဳလွီေသးငယ္ၾကတယ္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ေတာ့ လက္ရွိ အေနာက္တိုင္းက လူမ်ိဳးေတြနဲ႔ အေရွ႕တိုင္းသားေတြ ယွဥ္လိုက္ရင္ အေနာက္တိုင္းသားေတြက ပိုမိုထြားက်ိဳင္းၾကတာ မ်ားပါတယ္။ ေဘာလံုးသမားခ်င္း ယွဥ္ရင္ေတာင္ အေရွ႕တိုင္း ေဘာလံုးသမားေတြက လူလံုးအားျဖင့္ ပုၾက၊ ညႇက္ၾကတာ ေတြ႔ရမွာပါ။
လူမ်ိဳးစုတစု ထြားက်ိဳင္းျခင္း သို႔မဟုတ္ ႀကံဳလွီျခင္းဆိုတာ အေၾကာင္းတရား အမ်ိဳးမ်ိဳးအေပၚ အေျခခံႏိုင္ပါတယ္။ မ်ိဳး႐ိုးဗီဇ၊ အစားအေသာက္၊ ရာသီဥတု၊ က်န္းမာေရးအသိနဲ႔ လိုက္စားမႈ အေနအထိုင္၊ ေလ့က်င့္ခန္း စတဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္ပါတယ္။ ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္းက ဂ်ပန္စစ္သားေတြကို ငပုေတြလို႔ ေခၚခဲ့ၾကရာက ဒီကေန႔ေခတ္ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးေတြကေတာ့ ငပုေတြ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။
ဆင္းရဲၿပီး မဖြံ႔ၿဖိဳးတဲ့ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံသားေတြ၊ လူမ်ိဳးေတြဟာ အမ်ားအားျဖင့္ ႀကံဳလွီ ေသးငယ္ၾကပါတယ္။ ဆင္းရဲတာနဲ႔အမွ် စီးပြားေရးနိမ့္က်မႈ၊ ပညာေရးနိမ့္က်မႈ၊ က်န္းမာေရးနိမ့္က်မႈ စတဲ့ အဘက္ဘက္က နိမ့္က်မႈဒဏ္ေတြကို ခံရတဲ့အခါ ေကာင္းမြန္စြာ ေျမေတာင္ေျမႇာက္တာ မခံရတဲ့၊ ပ်ိဳးေထာင္ျခင္း မခံရတဲ့ အပင္ေတြလို၊ မေအာင္တဲ့အခင္းက အသီးအႏွံေတြလို အဖ်င္းအေမွာ္မ်ားၿပီး ႀကံဳလွီေသးငယ္ေတာ့တာပါပဲ။
ဆင္းရဲႏြမ္းပါးေတာ့ အစားအေသာက္ေကာင္းတာ မစားႏိုင္၊ အာဟာရျဖစ္ေစမယ့္၊ ကိုယ္ခႏၶာ ထြားက်ိဳင္းသန္စြမ္းေစမယ့္ အစားအေသာက္ ေဆးဝါးဓာတ္စာေတြ မမွီဝဲႏုိင္ၾကတာရယ္၊ တိုင္းျပည္က မြဲတဲ့အျပင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရက ကိုယ္က်ိဳးသာ ၾကည့္တတ္ၿပီး တိုင္းသူျပည္သားေတြရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို မေစာင့္ေရွာက္တတ္ဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ပိုဆိုးေတာ့တာေပါ့။
ပန္းၿခံမရွိ၊ ကစားကြင္း မလံုေလာက္၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားစရာ ေနရာမရွိ၊ ေနာက္ဆံုး လမ္းေလးေလွ်ာက္ဖို႔ေတာင္ မလံုမၿခံဳနဲ႔ အႏၲရာယ္မ်ားေတာ့ မိဘျပည္သူေတြဟာ အားကစားလည္း မလိုက္စားႏိုင္၊ အသက္ဆက္႐ံု မဝေရစာသာ စားေသာက္ရွင္သန္ရင္း အသက္အရြယ္ ၅၀ ေက်ာ္၊ ၆၀ ေက်ာ္လာရင္ ခ်ည့္နဲ႔ကုပ္ကိုင္းလာၿပီး အိမ္ထဲက အိမ္ျပင္ေတာင္ မထြက္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈနည္းေတာ့ ေရာဂါေတြဝင္လာၿပီး ေနာက္ဆံုး အသက္တိုတိုနဲ႔ ဘဝဇာတ္သိမ္းသြားၾကရတာ မ်ားပါတယ္။
တႏိုင္ငံလံုးက ႐ံုးဝန္ထမ္းေတြ၊ စက္႐ံု အလုပ္႐ံုေတြက အလုပ္သမားေတြရဲ႕ ထမင္းဘူး ဟင္းဘူးေတြ၊ ထမင္းဝိုင္းေတြကို လိုက္ၾကည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္ လက္ဖက္သုပ္ သို႔မဟုတ္ တို႔ဟူးသုပ္တပြဲကို ဆန္အညံ့နဲ႔ ခ်က္ထားတဲ့ ထမင္းခဲ ဝိုင္းမွ်စားတာျဖစ္ျဖစ္၊ အေၾကာ္ေလးတခုနဲ႔ ျဖစ္သလို ၿပီးၾကရတာေတြ ျမင္ၾကရမွာပါ။ ဒီေတာ့ အဲဒီလူသားေတြရဲ႕ ကိုယ္ခႏၶာဟာ ဘယ္မွာ ထြားက်ဳိင္းႏိုင္ေတာ့မလဲ။ သူတို႔ အိမ္ေထာင္ျပဳၾကလို႔ ေမြးဖြားလာတဲ့ သားသမီးမ်ိဳးဆက္ေတြကလည္း ေသးငယ္ႀကံဳလွီတဲ့ ခႏၶာကိုယ္ေတြပဲ ပိုင္ဆိုင္ေတာ့မွာေပါ့။
လူ႔ခႏၶာကိုယ္ဟာ အင္ဂ်င္စက္တလံုးနဲ႔ အလားသဏၭာန္တူပါတယ္။ အင္ဂ်င္စက္ဆိုတာ ဆီေကၽြး၊ ေရျဖည့္၊ ေခ်ာဆီထိုးၿပီး ပံုမွန္ေမာင္းႏွင္လည္ပတ္ေစဖို႔ လိုပါတယ္။ မဟုတ္ရင္ေတာ့ သံေခ်းကိုက္ၿပီး ပ်က္စီးရတတ္ပါတယ္။ အဲသလိုပါပဲ လူ႔ခႏၶာကိုယ္ဟာ လိုအပ္တဲ့ ဗီတာမင္နဲ႔ အာဟာရေတြ ျဖည့္တင္းေပးဖို႔ လိုသလို အပန္းေျဖဖို႔၊ ပံုမွန္ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား က်န္းမာေရး လိုက္စားဖို႔ လိုပါတယ္။ မဟုတ္ရင္ေတာ့ အေၾကာေတြထိုင္း၊ ကိုယ္လက္အဂၤါေတြဆိုင္း၊ ေရာဂါစံုဝင္လာၿပီး အသက္တိုရတတ္ပါတယ္။
ေနာက္တခုက သစ္ေစ့ကေန ေပါက္လာစ အပင္ေပါက္ေတြကို ေျမဩဇာေကၽြး ေျမေတာင္ေျမႇာက္ ပ်ဳိးေထာင္ရင္ သန္စြမ္းလာႏိုင္သလိုပဲ ကေလးဘဝကတည္းကစၿပီး အ႐ိုးအဆစ္ေတြ ရွည္ထြက္၊ ကိုယ္ကာယ စတင္ဖြံ႔ၿဖိဳးလာစမွာ သင့္ျမတ္တဲ့ ဗီတာမင္အာဟာရေတြ စားသံုးဖို႔လိုသလို ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈေတြ စနစ္တက် လုပ္ေပးျခင္းအားျဖင့္ အရပ္အေမာင္း တက္လာေအာင္ လူေကာင္ထြားလာေအာင္ ျပဳျပင္ပ်ိဳးေထာင္လို႔ ရပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လ ၂၉ ရက္ေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ ဗီယက္နမ္အလွမယ္ ငုရင္ထရန္ဟုရန္ေမက သူနဲ႔ ႐ုပ္ရွင္တြဲဖက္႐ုိက္ကူးမယ့္ မင္းသား ေနတိုးထက္ သူက အရပ္ပိုရွည္တယ္လို႔ မီဒီယာမ်ားနဲ႔ ေတြ႔ဆံုပြဲမွာ ေျပာလိုက္တယ္ဆိုတဲ့ သတင္းကို ဒီဗြီဘီမွာ ဖတ္လိုက္ရပါတယ္။
႐ုတ္တရက္ဆိုရင္ေတာ့ မင္းသမီးက မင္းသားထက္ အရပ္ပိုရွည္ေနတာကို ဟာသတရပ္အေနနဲ႔ ျမင္ႏိုင္ေပမယ့္ စာေရးသူအတြက္ေတာ့ ျမန္မာမင္းသား အရပ္ပုတာဟာ ျမန္မာေတြ အရပ္ပု၊ လူေကာင္ေသးတာကို သတိေပးေနတာလို႔ ခံစားလိုက္ရပါတယ္။
ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ (WHO) က ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေမလမွာ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ရဲ႕ နိုင္ငံတကာ လူသက္တမ္းစာရင္းဇယား (List of life expectancy) အရ HALE: Health-adjusted life expectancy လို႔ ေခၚတဲ့ က်န္းမာေရးအေျချပဳ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပ်မ္းမွ် လူ႔သက္တမ္းဟာ ၅၉ ဒသမ ၂ ႏွစ္ ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၈၃ ႏိုင္ငံမွာ အဆင့္ ၁၂၇ မွာ ရွိေနပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ သက္တမ္းက အမ်ိဳးသားေတြထက္ အသက္ပိုရွည္ပါတယ္။
အဲဒီစာရင္းအရ ကမာၻမွာ အသက္အရွည္ဆံုး တိုင္းျပည္နဲ႔ လူမ်ိဳးကေတာ့ ဂ်ပန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ပန္ေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးအေျချပဳ ပ်မ္းမွ် လူ႔သက္တမ္းဟာ ၇၄ ဒသမ ၉ ႏွစ္ ရွိပါတယ္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံကေတာ့ အဲဒီစာရင္းဇယား သတ္မွတ္ခ်က္မွာ ဂ်ပန္ေနာက္ကလိုက္ေနၿပီး ကမာၻ႔အဆင့္ ၂ မွာ ရွိပါတယ္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးအေျချပဳ ပ်မ္းမွ် လူ႔သက္တမ္းဟာ ၇၃ ဒသမ ၉ ႏွစ္ ရွိပါတယ္။
စင္ကာပူႏိုင္ငံသားေတြ အသက္ရွည္ေစႏိုင္တဲ့ အခ်က္ေတြမ်ားစြာ ရွိတဲ့အထဲမွာ ပညာေရးေကာင္း၊ စီးပြားေရးေကာင္း၊ က်န္းမာေရးအေစာင့္အေရွာက္ ေကာင္းတာေတြ ပါသလို ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈေတြ အလြယ္တကူျပဳႏိုင္ဖို႔ ပန္းၿခံေတြ၊ ကစားကြင္းေတြကို ႏိုင္ငံသားတိုင္းရဲ႕ အိမ္အနီးနားဝန္းက်င္မွာ ေလ့က်င့္ခန္းအကူကိရိယာေတြ အျပည့္အစံု တပ္ဆင္တည္ေဆာက္ေပးထားတဲ့ အခ်က္ကလည္း တခုအပါအဝင္ ျဖစ္ပါတယ္။
ကမာ႔ၻေျမပံုမွာ အစက္အေျပာက္အရြယ္ ေျမအက်ယ္အားျဖင့္ ၇၁၉ ကီလိုမီတာသာရွိတဲ့ စင္ကာပူကၽြန္းႏိုင္ငံေလးမွာ ႐ုကၡေဗဒဥယ်ာဥ္တခု အပါအဝင္ National parks ပန္းၿခံေပါင္း ၄၂၃ ခု၊ သဘာဝေတာ႐ိုင္းဥယ်ာဥ္ ၄ ခုနဲ႔ ရပ္ကြက္ပန္းၿခံေပါင္း Community Gardens ၆၂၉ ခု တည္ေဆာက္ထားတာကို အံ့ၾသဖြယ္ရာ ေတြ႔ရွိရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တႏိုင္ငံလံုးက အဲဒီပန္းၿခံေတြကို တခုနဲ႔တခု ခ်ိတ္ဆက္ေပးထားတဲ့ လမ္းေတြ (Park Connectors) ကို ႏိုင္ငံတကာအဆင့္ အရည္အေသြး အျပည့္အစံုနဲ႔ တည္ေဆာက္ေပးထားတယ္။ တကၽြန္းလံုးကို စက္ဘီးနဲ႔ပတ္ၾကည့္လို႔ရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးထားတယ္။ ဒီေတာ့ စင္ကာပူႏိုင္ငံသားေတြ အသက္ရွည္တာ မထူးဆန္းေတာ့ဘူးေပါ့။
ကဲ- အခု ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္ တခ်က္ေစာင္းငဲ့ၾကည့္လိုက္ရေအာင္။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ ႏွစ္ ၅၀ ေက်ာ္ အလိုမတူဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္ခံခဲ့ရတဲ့ႏိုင္ငံဆိုေတာ့ တစထက္တစ တႏွစ္ထက္တႏွစ္ က႑အသီးသီးမွာ ဆုတ္ယုတ္က်ဆင္းတဲ့အထဲမွာ က်န္းမာေရး အဆင့္အတန္းလည္း ထိပ္ဆံုးက ပါတာေပါ့။ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုစနစ္ မမွန္၊ အရည္အခ်င္း မမွန္၊ ေစတနာမမွန္၊ လူမမွန္ဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္လာခဲ့ေတာ့ ဆိုးဆိုးဝါးဝါးနိမ့္က်တဲ့ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြမွာ အဲဒီဒဏ္ေတြကို ခါးစည္းခံခဲ့ၾကရတယ္။
အထူးသျဖင့္ ၈၈ အာဏာသိမ္း နဝတ၊ နအဖ စစ္အစိုးရေတြလက္ထက္နဲ႔ ဦးသိန္းစိန္တို႔ အစိုးရလက္ထက္မွာ တႏိုင္ငံလံုးက လယ္ေျမယာေျမ လုပ္ကြက္ေတြကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ အေၾကာင္းျပ သိမ္းယူခဲ့ၾကသလို အမ်ားျပည္သူပိုင္၊ အပန္းေျဖစရာ ပန္းၿခံေျမေနရာေတြ အေျမာက္အျမားကို နီးစပ္ရာလူေတြနဲ႔ ခြဲေဝေရာင္းစားသြားခဲ့ၾကတယ္။
အဲဒီအထဲမွာ လူသိမ်ားထင္ရွားတဲ့ အျငင္းပြားစရာျဖစ္ခဲ့တဲ့ အမ်ားျပည္သူပိုင္ ေျမေနရာ ကိစၥရပ္ေတြကေတာ့ (၁) ေရႊတိဂံုဘုရား ေတာင္ဘက္မုခ္က ဒဂံုစီးတီးေနရာ၊ (၂) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ၁၉၄၆ ခုႏွစ္က လြတ္လပ္ေရးအႀကိဳမိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားခဲ့တဲ့ သမိုင္းဝင္ သိမ္ျဖဴအားကစားကြင္း၊ (၃) ဆီဒိုးနားဟိုတယ္ေရွ႕က ျမကြၽန္းသာပန္းၿခံနဲ႔ (၄) ရန္ကုန္တိရစာၦန္ဥယ်ာဥ္၊ (၅) ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္ ကန္သာယာပန္းၿခံတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
မဟာဗႏၶဳလပန္းၿခံ၊ သခင္ျမပန္းၿခံ၊ အင္းလ်ားပန္းၿခံ၊ နံ႔သာၿမိဳင္ပန္းၿခံ၊ ေတာင္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္ရိွ သုမဂၤလာပန္းၿခံ၊ ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္အေရွ႕ပိုင္းရိွ ဒဂံုအေရွ႕ပန္းၿခံ၊ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕နယ္ရိွ ဒဂံုဆိပ္ကမ္းပန္းၿခံ၊ ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ရိွ ဇီဝကပန္းၿခံ၊ ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ရိွ ဒဂံုပန္းၿခံ၊ ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ရိွ ေသြးေဆးကန္ပန္းၿခံ၊ စမ္းေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္ရိွ ပဒုမၼာပန္းၿခံ၊ ပုဇြန္ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ရိွ ေဇယ်ာၿမိဳင္ပန္းၿခံ၊ မဂၤလာေတာင္ၫြန္႔ၿမိဳ႕နယ္ရိွ ကန္ေတာ္ႀကီး ပုလဲမဟာၿမိဳင္ပန္းၿခံ၊ ဒလၿမိဳ႕နယ္ရိွ ဒလပန္းၿခံ၊ လိႈင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ရိွ ဘုရင့္ေနာင္ပန္းၿခံႏွင့္ အင္းစိန္ၿမိဳ႕နယ္ရိွ အင္းစိန္ပန္းၿခံ စသျဖင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အတြင္း ပန္းၿခံေပါင္း ၆၃ ခုသာ ရိွေပမယ့္လည္း အေရအတြက္အားျဖင့္ မလံုေလာက္ေသးသလို အရည္အေသြးအားျဖင့္လည္း အမ်ားျပည္သူေတြ လံုၿခံဳစိတ္ခ်စြာ က်န္းမာေရး လိုက္စားနိုင္ေအာင္၊ ကေလးငယ္ေတြ၊ မိသားစုေတြနဲ႔ ပိုမိုထိေတြ႔မႈရွိလာေအာင္ အရည္အေသြးျမႇင့္တင္ဖို႔ လိုသလို သန္႔ရွင္းမႈကို စဥ္ဆက္မျပတ္ ထိန္းသိမ္းဖို႔လည္း လိုပါတယ္။
အခုလက္ရွိ ျပည္သူလူထုမဲဆႏၵနဲ႔ တက္လာတဲ့ အန္အယ္လ္ဒီ အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ပါတီကိုယ္စားလွယ္ ဦးေနဘုန္းလတ္က လႊတ္ေတာ္မွာ အမ်ားျပည္သူပိုင္ ေျမေနရာေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ အဆို ေအာင္ျမင္ခဲ့ေပမယ့္လည္း အမွန္တကယ္ အေကာင္အထည္ေပၚလာဖို႔၊ ဆံုး႐ံႈးထားတဲ့ပန္းၿခံေတြ ျပန္ရဖို႔အေရးမွာ ဒီထက္ ပိုထိေရာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ လိုပါတယ္။
တေလာတုန္းကေတာ့ ရန္ကုန္တိုင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးၿဖိဳးမင္းသိန္းက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ကို ပိုင္ရွင္အမွန္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ျပည္သူေတြလက္ထဲ ျပန္အပ္ခ်င္ပါတယ္လို႔ ေျပာသြားတာကို အင္တာနက္သတင္းမွာ ဖတ္လိုက္ရပါတယ္။ အလြန္ႀကိဳဆိုထိုက္တဲ့ စကားပါပဲ။ အဲဒီစကားရပ္ကို လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ ေပၚလာဖို႔ အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရအေနနဲ႔ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ရာမွာ အေျပာင္းအလဲကို မလိုက္ပါလိုသူေတြ၊ အရင္အတိုင္း ဆက္အခြင့္ထူးခံလိုသူေတြ စတဲ့ အခက္အခဲမ်ားစြာ ရွိေနတာ အားလံုး ျမင္ေနရပါတယ္။
ဒီေဆာင္းပါးကို နိဂံုးသတ္ရရင္ ျပည္သူျပည္သားေတြအားလံုး က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ အသက္ရွည္ၿပီး လူေကာင္ထြားလာေစဖို႔ လက္ရွိအစိုးရအေနနဲ႔ အမ်ိဳးသားေရးအဆင့္ က်န္းမာေရး စီမံကိန္းေတြ ေရးဆြဲရာမွာ၊ ၿမိဳဳ႕ျပဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းေတြ ေရးဆြဲရာမွာ ရပ္ကြက္တိုင္းမွာ ပန္းၿခံရွိဖို႔ အမ်ားပိုင္အားကစားကြင္းေတြကို မျဖစ္မေန ထည့္သြင္းေရးဆြဲဖို႔လိုသလို အရင္စစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာ မတရားသိမ္းယူသြားတဲ့ ပန္းၿခံေတြ၊ အပန္းေျဖေနရာေတြ၊ အားကစားကြင္းေတြ၊ သမိုင္းဝင္ လူထုစုေဝးရာ ကြင္းေတြကို ျပည္သူေတြလက္ထဲ ျပန္လည္ေရာက္ရွိနိုင္ဖို႔ အစြမ္းကုန္ ႀကိဳးပမ္းသင့္ပါေၾကာင္း အႀကံျပဳတိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment