ရႈေထာင့္စုံမ်ား၊ ပန္းတုိင္မ်ားႏွင့္ ေျဖရွင္းခ်က္မ်ား

ျမန္မာ့ဖြံၿဖဳိးမႈႏွင့္အၾကပ္အတည္းမ်ားကုိရွင္းထုတ္ရာတြင္ လုပ္ငန္းစဥ္ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ား ကား အမယ္စုံရႈေထာင့္မ်ားျဖင့္ခ်ဥ္းကပ္ျခင္း Multi-Dimension Approach သာ အစပ္အဟပ္တည့္ေတာ့ မည္ျဖစ္သည္။ ဆုိရလ်င္အၾကပ္အတည္းမ်ား၊ ဖြံၿဖဳိးမႈေျခရာခံလမ္းေၾကာင္းမ်ားကုိ ေရႊး ခ်ယ္ရာတြင္ နည္းလမ္းမ်ား၊ အေျဖ မ်ားက တခုတည္းမဟုတ္ေၾကာင္း၊ ဦးတည္ခ်က္တခုတည္းျဖင့္ေျဖရွင္းပါက ပန္းတုိင္သုိ႔ ေရာက္ ႏုိင္မည့္မဟုတ္ေၾကာင္း ထင္ရွားလုိရင္းျဖစ္သည္။

ေမခရုိအဆင့္ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ား၏ အသြင္းအထြက္စီစစ္မႈမ်ားကုိ အၾကမ္းနား လည္ရာ တြင္ ႏုိင္ငံ၏ဂ်ီဒီပီအဆင့္တြင္အခြန္ရရွိမႈႏႈန္း ၃-၄ ရာခုိင္ႏႈန္း ပတ္၀န္း က်င္ျဖစ္ေနမႈ ကုိရွင္းရန္(ဘ႑ာေရးေပၚလစီ)၊ အလုပ္လက္မဲ့ ႏွင့္ အလုပ္အကုိင္ေျဖရွင္း ရန္(က႑ အ လုိက္ စီးပြား ေရး လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပညာေရးေပၚလစီ)၊ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈပုံသ႑န္ မ်ားႏွင့္ လယ္ယာဖြံၿဖဳိးေရး (ဖြံၿဖဳိး ေရးေပၚလစီ)၊ သီးသန္႔အေျခစုိက္ စက္မႈ လုပ္ ငန္းမ်ား (စက္မႈဇုန္လုပ္ငန္း ေပၚလစီ) မ်ားသည့္တခုႏွင့္တခုအမီသ ဟဲျပဳေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

ထုိကဲ့သုိ႔ ဖြံၿဖဳိးေရး အတြက္ အ မယ္စုံခ်ဥ္းကပ္မႈသည့္ ေရတုိကုထုံး မဟုတ္၊ ေရရွည္ စီမံ ကိန္း သာျဖစ္သင့္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေဘာဂေဗဒႏုိဘယ္ဆုရ၊ အေမရိ ကန္ႏုိငံသားခံယူထားသည့္ အိႏၵိယႏုိင္ငံဖြား ဟားဗတ္တကၠသုိလ္မါေမာကၡအမတရ ဆင္းမွဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလ်ာ့ခ်ေရးစစ္တမ္းထုတ္ရာတြင္လည္းေကာင္း၊ ဟန္ခ်က္မညီေသာဖြံၿဖဳိးမႈအေျခအေနတြင္ တုိးတက္မႈကုိမည္ ကဲ့သုိ႔ ေဖာ္ေဆာင္မည္ကုိ သုံးသပ္ရာ၌ Capabilities and Functional Approach ပုံစံမ်ားျဖင့္ သီအုိရိထုတ္အေျဖရွာခဲ့ ဘူးသည္။ ထုိေနာက္ပုိင္း၌ ေက်ာင္းသားမ်ား၊ ပညာရွင္မ်ားက လည္း ဆင္းရဲခ်မ္းသာကြာဟမႈ၊ စိတ္ပညာရပ္ဆုိင္ရာျပႆနာ၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး ျပႆနာမ်ားကုိခ်ဥ္းကပ္ရာတြင္ အမယ္စုံရႈေထာင့္မွ ခ်ဥ္းကပ္ျခင္းနည္းလမ္းမ်ား စတင္ သုံးစြဲလာသည္ ကုိ ေတြရ သည္။

မ်က္ေမါက္ျမန္မာ့ေရးရာႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အုိအီးစီဒီ (OECD) ၏ ထုတ္ျပန္ေသာ Multi-dimensional Review of Myanmar- Initial Assesment စာတမ္းတြင္လည္း အလုပ္သမားျပႆာနာႏွင့္လူမႈအာမခံစနစ္၊ အခြန္ႏႈံးထားေလ်ာ့ခ်မႈ၊ ကုန္ထုတ္ လုပ္မႈႏွင့္ ဆက္ဆုိင္ ေသာစည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္၊ အပုိေဆာင္း စရိတ္ ျမွင့္တက္ျခင္း၊ ဘ႑ာေရးေစ်းကြက္ႏွင့္ တည္ၿငိမ္မႈ၊ ေက်း လက္ၿမဳိ႕ျပ လမ္းပန္းဆက္ သြယ္ေရး၊ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရး စသည့္တုိသည့္ သံဂြင္းဆက္သဖြယ္ျဖစ္ေနေၾကာင္းေထာက္ျပထားျခင္းက ဤအယူအဆမ်ဳိးျဖစ္ေပ သည္။

မ်က္ေမွာက္ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ အေတြအၾကဳံမ်ားက အစိတ္စိတ္အမႊာမႊာျဖစ္ေ နေသာေ ဆး မီးတုိကုထုံးမ်ားႏွင့္ တုန္ျပန္မႈျမန္ေသာေျဖ ရွင္း မႈ မ်ား၏ေရွ႕ေနာက္မညီညြတ္ မႈမ်ားေၾကာင့္၎ကုိဆန္းစစ္ရန္ေနာက္ခံအေၾကာင္းတရားမ်ားစြာရွိသည္။ ထုိေၾကာင့္အမယ္စုံရႈေထာင့္ မ်ား ျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္အေျဖရွာျခင္း Multi-Dimension Approach ျဖင့္သာ အက်နာမႈကုိ ခုခံႏုိင္မည္ျဖစ္သျဖင့္ထုိအယူအဆမ်ဳိးကုိ စတင္ စဥ္း စား သင့္ၿပီျဖစ္သည္။

အမယ္စုံရႈေထာင့္မွ ခ်ဥ္းကပ္ျခင္းအေျဖရွာျခင္း

လတ္တေလာျမန္မာ့ဖြံၿဖုိးေရးႏွင့္ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားမွ ထြက္ေပၚလာ သည့္ေခါင္း စဥ္မ်ားကုိ စီစစ္လုိက္ရာ သံဂြင္းဆက္အ ေၾကာင္းအရာ မ်ားစြာရွိေနသည္။ ၎တုိ႔မွာ (၁) လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးက႑ႏွင့္ေက်းလက္ကုိ အေျချပဳေနေသာ လူဦးေရ( ၎သည္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈတုိက္ဖ်က္ေ ရး၊ ေျမယာ၊လယ္ ယာ ေျမအၿငင္းပြား မႈမ်ား၊ ေက်းလက္ေဒသဖြံၿဖဳိးေရးႏွင့္တုိက္ရုိက္ဆက္စပ္ ေနျခင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္) (၂) ၿမဳိ႕ၾကီးမ်ား၊ ၿမဳိ႕ငယ္မ်ားရွိ အၾကီး၊ အလတ္၊ အငယ္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ တစ္ဦးခ်င္းစြန္႔ထြန္ဦးစီးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား ေပၚထြန္းလာေရး (၎သည္အလုပ္ လက္မဲ့ဲၿပႆနာ၊ၿမဳိ႕ျပအလုပ္လက္မဲ့ျပႆနာ၊လူမႈေရးအၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ ေရြေျပာင္းေနထုိင္ သူမ်ား ျပႆနာ၊ အလုပ္အကုိင္ျဖည့္စြမ္းႏုိင္မႈႏွင့္ဘြဲ႕ရမ်ားေမြး ထုတ္မႈမ်ားျဖင့္ ဆက္စပ္ေသာ ျပႆနာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ေနျခင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္ သည္)၊ (၃) စီးပြားေရး လုပ္ငန္းပုံသ႑ာန္ႏွင့္ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းမ်ား တြင္လက္ ဦးမႈရယူ ထားျခင္းေၾကာင့္ ဘက္မညီဖြံၿဖဳိးမႈ ကုိဟန္႔ တားထားႏုိင္ေရး ( ၎သည္ SME ဖြံၿဖဳိးေရးႏွင့္ တမ်ဳိးသားလုံးဖြံၿဖဳိးမႈ မဟာဗ်ဴဟာခ်မွတ္ရာတြင္ ထည့္သြင္းတြက္ ခ်က္ရ မည္ျဖစ္ ေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္၊

(၄) ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံ မႈႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာကုန္သြယ္ေရးတြင္ က႑ အလုိက္ဆြဲေဆာင္ရာတြင္ ဖက္ညီမႈရွိေစေရး( ၎ သည္အစုိးရ၏ဘတ္ဂ်က္ လုိေပၚလစီ၊ ေငြေၾကး ေပၚလစီႏွင့္ ထုတ္ကုန္ႏွင့္ပုိ႔ကုန္တြင္ လယ္ယာက႑ ထြက္ကုန္တခုတည္းအေပၚ မ်ားစြာ အမီွျပဳေနရျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္္၊ (၅) အစုိးရ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ကုိင္တြယ္ႏုိင္ေရးစြမ္းရည္ ( ၎သည္ လူတစ္ဦးခ်င္း၏ ဓေလ့စရုိက္ ႏွင့္ ခံယူခ်က္မ်ား၊ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈအားနည္းခ်က္မ်ား၊ ျပတ္သားစြာေျဖရွင္းမေပးႏုိင္သာ ခ်စားမႈမ်ား၊ခတ္ႏွင့္အံ၀င္ခြင္က်မျဖစ္သည့္ တရား ေရးစနစ္၊ တရားဥပေဒမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

ထိုအၾကပ္အတည္းမ်ားေၾကာင့္ ၎ကုိရွင္းထုတ္ရာတြင္ေဖာ္ျပပါအ တုိင္း ေနာက္ဆက္တြဲ၊ သုိ႔မဟုတ္ တစ္ၿပဳိင္နက္တည္းေျဖရွင္းရန္ လည္း လုိအပ္ေနျခင္းကုိ သိသာေစလုိျခင္းျဖစ္သည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ျပႆာနာမ်ား၊ အၾကပ္အတည္းတခု၏ အေျဖကုိရွာရာတြင္ တခုတည္းေသာ ကုထုံးမွ အစြမ္းမထက္ႏုိင္ေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ငယ္စဥ္ကသိခဲ့ရေသာ ေကာ္ေဇာ္ေအာက္မွ ေျမြပုံျပင္ကဲ့သုိ႔ျဖစ္ေနသည္။

 ေျမြအားေကာ္ေဇာ္ျဖင့္ဖုံးသည္ဆုိေသာ္လည္း ေျမြေျပးေပါက္အားပိတ္ရန္တခါးမရွိေပ။

 ေျမြ၏လြတ္လမ္းမ်ားစြာရွိသည္။ ခုံးေနေသာေကာ္ေဇာ္ေၾကာင့္ ေျမြဘယ္လမ္းကုိ သြားေနသည္ သိၿပီး ပိတ္ထားမည္ဆုိေသာ အျခားေနရာမွာ ေျမြလြတ္ထြက္သြားႏုိင္မႈျဖစ္ႏုိင္ေျခက အဆင့္သင့္ရွိေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ဤေနရာ တြင္ အက်ယ္မရွင္းလုိပါ။ စာဖတ္သူသာ ေကာ္ေဇာ္ၾကီးၾကီးရွာၿပီးေျမြကုိဖုံး ရန္သာအၾကံျပဳလုိသည္။ သုိ႔မဟုတ္ ထုိ႔ကဲ့သုိ႔ဖုံးျခင္းျဖင့္ ေျမြ၏ ေျပးလမ္းပိတ္ႏုိင္မလားဆုိသည္ကုိ စိတ္ကူးႏုိင္သည္။

လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးက႑ႏွင့္ေက်းလက္ကုိ အေျချပဳေနေသာလူဦးေရ

လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးက႑ဖြံၿဖဳိးလာပါက ေက်းလက္အျချပဳေနေသာ ျမန္မာ့လူဦးေရတည္ေဆာက္ပုံႏွင့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈကုိ ေျဖရွင္းႏုိင္ မည္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံလူဦးေရ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းသည့္ ေက်းလက္တြင္အေျခခ်သည္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္စာရင္းအရ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၏ ေျမဧရိယာ (၂၆၁၂၂၈)မုိင္ရွိၿပီး တစ္စတုရန္းမုိင္တြင္ လူဦးေရ ၁၃၅ ေယာ က္ေနထုိင္ေ သာေၾကာင့္ လူဦးေရသိပ္သည္းမႈမရွိေၾကာင္းေတြရသည္။ ျမန္ မာႏုိင္ငံ၏ စုိက္ပ်ဳိးႏုိင္ေသာ ေျမဧက သန္းထဲမွ ၂၉ သန္းသာ စုိက္ပ်ဳိးေျမျဖစ္ေသာေၾကာင့္ စုိက္ပ်ဳိးေျမခ်ဲ႕ထြန္ရန္ ေျမမ်ားစြာ ရွိေန ေသး သည္။ လယ္ယာစုိက္ ေတာင္ သူမ်ား၏ လယ္ယာေျမပုိင္ဆုိင္မႈ အခ်ဳိးမွာ တအိမ္ေထာင္ပွ်မ္းမွ်စုိက္ဧက ၃.၅ ဧက၀န္းက်င္ သာရွိ သည္ (၁၀ ဧကအထက္ရွိသူေငြရွင္၊ေၾကးရွင္မ်ား အားေခ်းေငြမ ရရွိႏုိင္ ေၾကာင္းလႊတ္ေတာ္တြင္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ကုိမွတ္မိၾကပါအုန္းမည္)။ ဆန္စ ပါးႏွင့္ လယ္ယာထုတ္ကုန္မ်ား၏ သြင္းအားစုမ်ား (မ်ဳိးစပါး၊ ဓတ္ေျမၾသဇာ၊ ပုိးသတ္ေဆး၊ ဓတ္ဆီအစရွိသည့္) ႏွင့္ ပု႔ိကုန္ မ်ား (ေကာက္ ပဲသီးႏွံေစ်းႏႈန္းမ်ား အေပၚမွီခုိရမႈမွာ ၆၅ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိသည္။

ထုိကဲ့သုိ ျပႆနာမ်ားစြာ ရွိသည့္အနက္ အစုိးရေျဖရွင္ေနသည့္ နည္းလမ္းမ်ား မွာ ေတာင္သူဦးၾကီးမ်ားအတြက္လယ္ယာ အမ ေတာ္ ေၾကးေခ်းေငြမွာက႑တ ရပ္တည္းသာျဖစ္ေနသည္။ အျခားေျဖရွင္းေပးရမည့္ အခ်က္မ်ား ျဖစ္မွာ လယ္ယာကုန္ လုပ္ကရိ ယာပုိင္ဆုိင္မႈ အခ်ဳိး၊ ေစ်းကြက္၀င္သီးႏွံစုိက္ပ်ဳိးခြင့္၊ လယ္ယာေျမေပါင္ႏွံ ၊ ေရာင္းခ်မႈႏွင့္ဆုိင္ေသာ ပုိင္ ဆုိင္ မႈ႔အာမခံစနစ္၊ ေက်း လက္ေဒသလ်ပ္ စစ္မီး ရရွိမႈရာ ခုိင္ႏႈန္း၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးတုိ႔ျဖစ္သည္။ ထုိအျပင္ေက်း လက္၀င္ေငြျမင့္တက္မႈသည္ လူမႈဘ၀ တုိးတက္ျခင္းျဖင့္ ၎တုိ႔ ၏ သုံးစြဲမႈပမာဏျမင့္တက္လာျခင္းေၾကာင့္ စီးပြားေရးေကာင္းမြန္မႈစက္၀ုိင္းသံသရာကုိ လွည္ပတ္ႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။

ဘ႑ာေရးေပၚလစီႏွင့္ macro level ျပႆနာမ်ား

ဘ႑ာေရးပၚလစီကို ေလ့လာရာတြင္အမွန္အားျဖင့္ မက္ခရုိ အဆင့္စီးပြားေ ရးပုံေဖာ္ မႈျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ မ်ားစြာ ရွိသလုိ အျခားတဖက္တြင္လည္း အပ်က္မ်ားစြားရွိပါသည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ စီးပြားေရးတည္ၿငိမ္မႈသည္ ဘ႑ာေရးေပၚလစီအေျခခံ ကစားရေသာေၾကာင့္ ပုိမုိကြ်မ္းက်င္စြာ ကုိင္တြယ္ႏုိင္ရန္အထူးလုိအပ္သည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ဘ႑ာေရးေပၚလစီသည္ လူထု၏ လုပ္ သား ေစ့အလုပ္အကုိင္ရရွိရန္ ထည့္တြက္ျခင္း၊ ထုိအလုပ္အကုိင္ေၾကာင့္လုပ္ခလစာႏွင့္၀င္ေငြမ်ားေစ်းကြက္တြင္ လွ်ံက်လာႏုိင္ျခင္း၊ ထုိကဲ့သုိ႔ေစ်းကြက္ထဲ ေငြသြားေငြလာသြက္လာပါက ေငြေဖာင္းပြမႈကုိ ထိခုိက္လာႏုိင္ျခင္း၊ စုစုေပါင္း ၀ယ္လုိအားႏွင့္ စုစုေပါင္း ေရာင္းလုိ အားကုိင္တြယ္ရျခင္း၊ ေငြေဖာင္းပြမႈ ႏွင့္ Money Supply ေၾကာင့္ ဘဏ္တုိ႔၏ အတုိးႏႈန္း အေလ်ာ့အတင္းကုိ ထိန္းကြက္လာရျခင္း၊ လုပ္ သားေစ့အလုပ္ အကုိင္ ရရွိမႈေၾကာင့္ ထုတ္ကုန္မ်ားက ျပည္ပေငြေပးေငြယူ ရွင္းတမ္းတြင္ လာေရာက္ပတ္သက္လာျခင္း စသည့္ျဖစ္စဥ္ မ်ားသည္ တျပဳိင္နက္တည္း စဥ္းစားရသလုိ တၿပဳိင္နက္တည္း ေျဖရွင္းေနရျခင္းလည္းျဖစ္သည္။

ဥပမာအားျဖင့္ လက္ရွိအ ထူးျမင့္ တက္ ေနေသာ အိမ္ျခံေျမတုိက္တာေစ်းႏႈန္းမ်ား ကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ရာတြင္ မည္သည့္ ခ်ဥ္းကပ္မႈျဖင့္ စတင္ၾက မည္နည္း။ ၎တြင္စဥ္းစားရန္ မွာ ေပးထားခ်က္မ်ားကုိ တၿပဳိင္နက္တည္းစဥ္းစားရ မည္ျဖစ္ၿပီး၊ ေျဖရွင္းခ်က္မ်ားကုိ တျပဳိင္နက္တည္း ၾကည့္ ရမည္ျဖစ္သည္။ (ယခင္ ေဆာင္း ပါးတြင္ေျဖရွင္းခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္)

စီးပြားေရးကြင္းဆက္ၾကည့္ နည္း

ဤတြင္ေျဖရွင္းရန္ ဦးစားေပးအလုိက္စဥ္းစားသင့္သည့္အခ်က္မ်ားမွာ (၁) အုိးအိမ္တုိက္တာျခံေျမမ်ားအားတရား၀င္ပုိင္ဆုိင္ခြင့္ ေပး ရမည္(ေစ်းကြက္စီးပြားေရး စနစ္တြင္ အဓိကအက်ဆုံးေသာ Property Right ကိစၥကုိ သိမ့္ေမြစြာကုိင္တြယ္ရန္လုိပါသည္) (၂) ထုိပုိင္ ဆုိင္မႈမ်ားေပၚေပါက္လာပါက မည့္သည့္အခြန္အခ်ဳိးအထိ အခြန္ ေကာက္ခံလုိက္မည္ (ျဖစ္သင့္သည္မွာ ၃၅-၄၀ ရာခုိင္ ႏႈံးျဖစ္သည္) (၃) ထိုရရွိလာေသာအခြန္မ်ားမွာ တန္ဖုိးနည္းအိမ္ရာ၊ တန္ဖုိးသင့္အိမ္ရာ (Public Housing) မ်ားကုိ ေဒသအလုိက္ လူဥိီး ေရ အစိတ္ အ က်ဲေပၚမႈတည္ၿပီး ခြဲတမ္းခ်ေရာင္းခ်ေပးရမည္ (၅) တန္ဖုိးနည္းအိမ္ရာမ်ားသာမက ၿမဳိျပသစ္မ်ားေဖာ္ထုတ္ေပးရမည္ (၆) ထုိ တန္ ဖုိးနည္းအိမ္ရာမ်ား၊ ၿမဳိျပသစ္မ်ားအနီးတြင္ လူမႈ၀န္ထုတ္၀န္ပုိး အားက်ခံေပးရမည္ Social Burden မ်ားေလ်ာ့ခ်ႏုိင္ရန္ ေက်ာင္း မ်ား၊ လွ်ပ္စစ္မီးမ်ား၊ လမ္းတံတားမ်ား၊ ေဆးေပးခန္းမ်ား၊ ေဆးရုံမ်ား တပ္ဆင္ေပးရမည္

(၇) ထိုေနရာမ်ားတ၀ုိက္အေသးစား အလတ္ စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ဖြံၿဖဳိးလာေအာင္ ဘဏ္ေခ်းေငြမ်ား အသင္းအဖြဲ႕ေခ်းေငြမ်ားျဖင့္ စီးပြားေရး ဇုန္မ်ားတည္ေထာင္ေပးရမည္ ( ဥပမာအားျဖင့္ ႏုိင္ငံျခား ခရီးသြား မ်ား အတြက္ ယဥ္ေက်းမႈအမွတ္တရပစၥည္းမ်ား၊ ရုိးရာစားေသာက္ဆုိင္မ်ား၊ အမွတ္တရ အ၀တ္အထည္ မ်ား) (၈) ထုိကဲ့သုိ႔ လူထု၏ လူမႈေရးကုန္က်စရိတ္မ်ားကုိ အစုိးရတာ၀န္ယူထားျခင္းေၾကာင့္ လူထုတြင္စုေဆာင္းမႈ တက္မည္ျဖစ္သည္။ (၉) ထုိစုေဆာင္းမႈတက္ျခင္းေၾကာင့္ လူထုကတဖန္ ၀ယ္လုိအားျပန္တက္မည္ျဖစ္သည္။ (၁၀) လူထုက ၀ယ္လုိအား တက္ လာေသာ ေၾကာင့္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ တုိးလာမည္ျဖစ္ၿပီး၊ လစာမ်ားတက္လာမည္ျဖစ္သည္။ (၁၁) ထုိကဲ့သုိ႔ ၀ယ္လုိအား အလုပ္အရမ္း မ်ား အေပၚ အစိုးရကလူထု က်ခံႏုိင္ေလာက္ေသာ အခြန္ေကာက္မည္ျဖစ္သည္။

(၁၂) အစုိးရအခြန္တုိးလာမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လစာမ်ား၊ ပင္စင္ မ်ား၊ အသုံးစရိတ္မ်ား တုိးျမင့္သတ္မွတ္ႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။
ထုိေၾကာင့္စီးပြားေရးစနစ္ကုိ စဥ္းစားရာတြင္ တခုတည္းကြက္စဥ္းစားရန္ မည္သည့္စီးပြားေရးပညာရွင္အေျဖရွာထားေသာကုထုံး မရွိေပ။ ျမန္မာစီးပြားေရးကုထုံးမ်ား ရွာရာတြင္ အက်ယ့္အျပန္႔စဥ္းစားရန္ လြန္စြာလုိအပ္ေနသည့္အခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။ ျပႆနာမ်ားအားအေျဖရွာ ရာတြင္ စီးပြားေရးနယ္ပယ္တြင္သာမက ႏုိင္ငံေရးနယ္ပယ္တြင္လည္း တခုတည္းအားကြက္ၿပီးေျဖရွင္းေသာ နည္းရွိမည္မဟုတ္ေပ။

ထုိေၾကာင့္ ျမန္မာ့အေရးကုိစဥ္းစားၾကရာတြင္ အမယ္စုံရႈေထာင့္မွ ခ်ဥ္းကပ္အေျဖရွာျခင္းMulti-Dimension Approach ကုိစတင္စဥ္း စား သင့္ပါသည္။ အထက္ပါ တစ္ေန ရာတြင္ စာေရးသူတင္ျပထားေသာ ျပႆနာမ်ားအား အမယ္စုံရႈေထာင့္မွ ခ်ဥ္းကပ္အေျဖရွာရန္ ပုစၥာ ေပးလုိက္မည္ျဖစ္ပါသည္။ စာရႈသူ မ်ားအေနျဖင့္ ထုိရႈေထာင့္မ်ဳိးအား စဥ္းစားသင့္ေၾကာင္းကုိ message ေပးလုိျခင္းသာျဖစ္သည္။

သန္းစုိး(ေဘာဂေဗဒ)

 

 https://www.facebook.com/thansoe.economist/posts/1398284203753082 မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။