(ထိန္လင္း)
ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းကို ျပန္လည္ေလ့လာမယ္ဆိုရင္ စာေပနဲ႔
အႏုပညာရဲ႕ အခန္းက႑ကို ေဘးဖယ္ထားလို႔ မရပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ေခတ္အလိုက္
ထြက္ေပၚခဲ့တဲ့ စာေပအႏုပညာေတြက အဲဒီေခတ္ရဲ႕ သ႐ုပ္သကန္ေတြကို ေဖာ္ျပေနသလို
တျခားေသာအခ်ိန္ကာလမ်ားရဲ႕ ပံုရိပ္ေတြကိုလည္း ရွာေဖြႏိုင္ၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလို ေလ့လာမႈေတြကေနရရွိတဲ့ အတိတ္က အျဖစ္အပ်က္ အေၾကာင္းအရာေတြဟာ သက္ဆိုင္ရာ
အခ်ိန္ကာလေတြမွာ ရွင္သန္လႈပ္ရွားခဲ့ၾကတဲ့ လူပုဂၢဳိလ္ေတြအေပၚမွာ
မွီတြယ္ၿပီး ျဖစ္ပ်က္ေနခဲ့တယ္ဆိုတာကေတာ့ အလြယ္တကူ ေကာက္ခ်က္ခ်ႏိုင္တဲ့အရာ
ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ဘယ္လို အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ဘယ္လို ပုဂၢိဳလ္ေတြက
လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္၊ ဘယ္လုပ္ေဆာင္မႈေတြဟာျဖင့္ ေခတ္ကို
ကိုင္လႈပ္ႏုိင္ခဲ့တယ္ဆိုတာကို အဲဒီ လူပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ အတၳဳပၸတၱိေတြကေန
ခ်ဥ္းကပ္ရွာေဖြမွ ရရွိႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ သူတို႔ေတြရဲ႕
စိတ္ဓာတ္ေတြ၊ လုပ္ရပ္ေတြကသာ သမိုင္းကို ေျပာင္းလဲပစ္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
၁၈၈၅ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းမွာ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုး အဂၤလိပ္ရဲ႕လက္ေအာက္
က်ေရာက္ခဲ့ရၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ကို ေတာ္လွန္ပုန္ကန္မႈေတြက ျမန္မာျပည္
ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း
ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔တဲ့ ေတာ္လွန္ေရးေတြ မဟုတ္ေတာ့ အဲဒီပုန္ကန္မႈေတြကို
အဂၤလိပ္က အႀကီးအက်ယ္အင္အား မစိုက္ထုတ္လိုက္ရဘဲ ေခ်မႈန္းပစ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ကိုလိုနီေခတ္ဦး ေတာ္လွန္ေရးသမိုင္းေတြဟာ ေမွးမွိန္ခဲ့ရတာ
ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ကိုလိုနီသက္ ၃၅ ႏွစ္ ေရာက္လာတဲ့ ၁၉၂ဝ မွာေတာ့ ပထမ
ေက်ာင္းသားသပိတ္ႀကီး ေပၚေပါက္ခဲ့ၿပီး မ်ဳိးခ်စ္စိတ္၊ ေတာ္လွန္လိုစိတ္ေတြ
လူငယ္ေတြအၾကား၊ ျပည္သူေတြအၾကား ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့ပါေတာ့တယ္။
အဲဒီေက်ာင္းသားသပိတ္ကေန ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးသမိုင္းမွာ ေရွ႕တန္းက
ပါဝင္ေဆာင္ရြက္မယ့္သူ အမ်ားအျပား ေပၚထြက္လာခဲ့ၿပီး အဲဒီထဲမွာ ေနာင္အခါ
သခင္ဘေသာင္း လို႔ အမည္တြင္မယ့္ ေမာင္ဘေသာင္းလည္း ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။
အသက္ ၁၉ ႏွစ္သာ ရွိေသးတဲ့ ေမာင္ဘေသာင္းဟာ ရန္ကုန္မွာ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားေတြ
သပိတ္ေမွာက္တဲ့အခ်ိန္ သူက မႏၲေလးက ဆယ္တန္းေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ပါ။
ဒါေပမယ့္လည္း ရန္ကုန္က ေက်ာင္းသားသပိတ္ရဲ႕ဂယက္ မႏၲေလးကို
႐ုိက္ခတ္လာခ်ိန္မွာေတာ့ သပိတ္ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ပါဝင္လာခဲ့ၿပီး ဆယ္တန္းကို
ဆက္မတက္ေတာ့ဘဲ ရာသက္ပန္ ေက်ာင္းက ထြက္လိုက္ပါေတာ့တယ္။ ၿပီးတာနဲ႔
ႏိုင္ငံေရးေလာကထဲ ဝင္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။
သခင္ဘေသာင္းဟာ ႏိုင္ငံေရးသမားသက္သက္ မဟုတ္ဘဲ စာေပပညာရွင္တစ္ေယာက္လည္း
ျဖစ္ပါတယ္။ သူေရးသားခဲ့တဲ့ လံုးခ်င္းစာအုပ္ေပါင္း ၄ဝ ေက်ာ္ရွိခဲ့ၿပီး
ပန္းသာမစာအု၊ ေျခေလးေခ်ာင္းေတာ္လွန္ေရး၊ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ၊ တစ္ေထာင့္တစ္ည
ပံုျပင္မ်ား ဆိုတဲ့စာအုပ္ေတြက လူသိမ်ားတဲ့စာအုပ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
သူဟာ ၈ တန္းေက်ာင္းသားဘဝကတည္းက မႏၲေလးမွာ ထုတ္ေဝတဲ့ ဗဟိုရ္စည္သတင္းစာ၊
နယူးဘားမား အဂၤလိပ္သတင္းစာေတြမွာ စာ စၿပီး ေရးသားခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ၊
အဂၤလိပ္ ၂ မ်ဳိးစလံုး ေရးသားႏိုင္သူျဖစ္ၿပီး ဘာသာျပန္
အထူးေကာင္းမြန္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဂႏၳေလာက မဂၢဇင္းကျပဳလုပ္တဲ့
ဘာသာျပန္ၿပိဳင္ပြဲမွာ ၅ ႀကိမ္ဆက္တိုက္ ပထမဆုရရွိတာေၾကာင့္ ဒီလိုပဲ
အျမဲတမ္းတစ္ေယာက္တည္းကရရင္ လူရယ္စရာျဖစ္ေတာ့မွာပဲ ဆိုၿပီး မဂၢဇင္းမွာ
အလုပ္လုပ္ဖို႔ အတင္းနားခ်ရတဲ့အေၾကာင္း ဂႏၳေလာက ထုတ္ေဝသူတစ္ဦးျဖစ္တဲ့
အဂၤလိပ္လူမ်ဳိး ေဂ်အက္စ္ ဖာနီဗယ္က ေရးသားခဲ့ဖူးပါတယ္။
သူတပါးရဲ႕လက္ေအာက္ကို ေရာက္တာ ကြၽန္ျဖစ္တာပဲ၊ ဒီလိုအုပ္ခ်ဳပ္ခံရတာ
ကြၽန္ျပဳတာပဲ ဆိုတဲ့ အေတြးနဲ႔ မေက်မနပ္ျဖစ္ေနၾကတဲ့
ျမန္မာမ်ဳိးခ်စ္ေတြၾကားမွာ ဘယ္လိုပဲ သူတပါး လက္ေအာက္ကို ေရာက္ေနေရာက္ေန
ကြၽန္စိတ္ရွိမွ ကြၽန္ျဖစ္တာ၊ သခင္စိတ္ရွိရင္ သခင္ပဲလို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို
‘သခင္’ လို႔ စၿပီး ေခၚဆိုခဲ့တာဟာ ျမန္မာျပည္မွာ သခင္ဘေသာင္း က
အဦးဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို သခင္ဘေသာင္း ဆိုတဲ့အမည္ကို စတင္ ခံယူခဲ့တာကေတာ့
၁၉၂၈ ခုႏွစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ‘သခင္ အစ .. ဘေသာင္းက’ လို႔
ဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၃ဝ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးကို စတင္ ထူေထာင္သူေတြထဲမွာလည္း
တစ္ေယာက္အပါအဝင္ ျဖစ္ပါတယ္။
လူငယ္တစ္ေယာက္က စလိုက္တဲ့ ‘သခင္’ ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းဟာ အာဏာပိုင္ေတြကို
အံတုတဲ့ေနရာမွာ အမ်ားႀကီး ခြန္အားျဖစ္ေစခဲ့ၿပီး မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ရွိသူ
လူငယ္မ်ားသာမက ဆရာႀကီး ဦးလြန္းတို႔ပါ သခင္ဘြဲ႔ခံယူၿပီး
သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း ဆိုတဲ့အမည္နဲ႔ ရပ္တည္ခဲ့တဲ့အထိ အရွိန္အဝါ
ႀကီးမားခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ျပင္းျပတဲ့ စိတ္ဆႏၵတစ္ခုရဲ႕ အင္အား ဘယ္ေလာက္ထိ
ႀကီးမားႏိုင္တယ္ ဆိုတာကို ျပသတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မစၥတာ ဖာနီဗယ္ က
သခင္ဘေသာင္းရဲ႕ ‘တစ္ေထာင့္တစ္ည ပံုျပင္မ်ား’ စာအုပ္ရဲ႕ နိဒါန္းမွာ အခုလို
ေရးသားခဲ့ပါတယ္။
“ေမာင္ဘေသာင္းသည္ ကြၽႏု္ပ္၏ အလုပ္ခန္းသို႔ တစ္မနက္ ေပါက္လာၿပီးလွ်င္
ေနာက္ကို သူ႔အား ကြၽႏု္ပ္က ေခၚသည့္အခါ ‘သခင္ဘေသာင္း’ဟု ေခၚပါဟု
အေၾကာင္းၾကားလာသည္။ ကြၽႏ္ုပ္သိသေလာက္မွာ ေမာင္ဘေသာင္းသည္ သခင္ကို ပထမ
စသူျဖစ္သည္။ ေမာင္ဘေသာင္းက သူ႔ကို သခင္ဘေသာင္း ဟု ေခၚပါဟု ေျပာေသာအခါ
ကြၽႏု္ပ္က ဘာမွ်မေျပာဘဲ ရယ္လိုက္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ေမာင္ဘေသာင္းသည္
သူ႔စိတ္က လုပ္ေတာ့မည္ဟု ပိုင္းျဖတ္ထားေသာ အလုပ္ကို သူတပါး ရယ္ကာမွ်ျဖင့္
စြန္႔လႊတ္မည့္သူ မဟုတ္။ ေနာင္အဖို႔တြင္ ျမန္မာျပည္ တဝန္းလံုး သခင္ဝါဒ
ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားသည္ကို ေထာက္ေသာ္ ေမာင္ဘေသာင္းသည္ ယခင္က သူ႔ကို
ရယ္ထားသူမ်ားအား သူက ေနာက္ဆံုး ျပန္ရယ္ႏိုင္ၿပီဟု ထင္သည္။”
သခင္ဘေသာင္းရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဘယ္သူမွ မလုပ္ေသးတာကို သူက
စၿပီး လုပ္ေဆာင္လိုက္တာ ျဖစ္ေပမယ့္ အဲဒီအရာက လူတိုင္းလုပ္ေဆာင္ႏိုင္တဲ့အရာ
ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္ဟာ ေတာ္လွန္သူလား၊ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ ရွိတဲ့သူလား၊ အရာရာကို
ေခါင္းငံု႔ခံတတ္သူလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ဖိႏွိပ္သူလား စသျဖင့္ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္
ဆင္ျခင္ၿပီး ကိုယ့္စိတ္ဓာတ္နဲ႔ေလ်ာ္ညီတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ၊ ရပ္တည္ခ်က္ေတြကို
ထူေထာင္ရမွာသာ ျဖစ္ပါတယ္။ သခင္စိတ္ရွိရင္ သခင္ျဖစ္ၿပီး ကြၽန္စိတ္ရွိမွ
ကြၽန္ျဖစ္တာ ဆိုတဲ့ အယူအဆေတြဟာ အဲဒီေခတ္အခါက လူထုကို ႏိုးၾကားေစတဲ့
စကားရပ္ေတြ ျဖစ္ေပမယ့္ ဒီကေန႔အထိလည္း အသံုးဝင္ေနဆဲလို႔
ေျပာႏုိင္မယ္ထင္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရးရတဲ့အခ်ိန္ဟာ တျပည္လံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ တြက္မယ္ဆိုရင္
တတိုင္းျပည္လံုး နယ္ခ်ဲ႕ေအာက္ က်ေရာက္ခဲ့ရၿပီး ၆၃ ႏွစ္အၾကာမွာ
ရရွိတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အိမ္ေစာင့္အစိုးရ အျဖစ္ စစ္တပ္က စတင္
အာဏာသိမ္းပိုက္လိုက္တဲ့ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္က စၿပီး အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွာ
ကိုလိုနီေခတ္ထက္ ဆိုးဝါးတဲ့ ဒုကၡမ်ဳိးစံုကို ခံစားခဲ့ၾကရပါတယ္။
လြတ္လပ္တဲ့အရသာကို ဘယ္သူမွ ပီပီျပင္ျပင္ မခံစားရေသးပါဘူး။
ဒီလို အေျခအေနေတြမွာ သခင္စိတ္ဓာတ္ေတြ မ်ားမ်ားဖြံ႔ၿဖိဳးပါမွ အာဏာရွင္
သက္ဆိုးရွည္မႈကို ခပ္ေစာေစာ အဆံုးသတ္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ယူဆမိေၾကာင္းပါ။ ။
ထိန္လင္း
၁၆၊ ၉၊ ၂ဝဝ၈