ခ်စ္သူနွစ္ဦးေပါင္းဖက္လို.အ
လင္မယား ဘ၀ေလာက္ထဲထဲ၀င္၀င္သိ
နိုင္ဖို. အခ်ိန္ကာလတစ္ခုကိုရေစပါတယ္။
၁။လူၾကိဳက္မ်ားလာတဲ.နည္းလမ္
ဒါေၾကာင္.ကိုယ္၀န္တားနည္းေတ
၁-၁။ဘာကိုလက္ေမာင္းထဲထည္.ရမ
ကိုယ္၀န္တားအေခ်ာင္းေလး
ပရိုဂ်က္စတင္(progestin) ဆိုတဲ.အမ်ိဳးသမီးေဟာ္မုန္းပ
ေလာက္ရွိတဲ.အေခ်ာင္းေလး (Implanon) ကိုလက္ေမာင္းအေရၿပားေအာက္
ထည္.သြင္းတာၿဖစ္ပါတယ္။တစ္ခါ
တားနိုင္ပါတယ္။အီစထရိုဂ်င္ (Estrogen)ေဟာ္မုန္းပါတဲ.ကိ
(ေသာက္ေဆး)ေတြနဲ.မတည္.တဲ.သူ
၁-၂။ထည္.ၿပီးရင္ဘယ္လိုေနမွာ
လက္ေမာင္းထဲထည္.ၿပီးတာကိုၾက
လို.ေတာ.ရပါတယ္။သတိၿပဳဖို.က
က်င္သူေတြနဲ.သာထည္.သင္.၊ထုတ
ဓားနဲ.လွီးစရာမလိုပဲ တစ္မိနစ္အတြင္းအၿပီးထည္.နို
ပါဘူး။ၿပန္ထုတ္မယ္ဆိုရင္လဲ သံုးမိနစ္ေလာက္ပဲၾကာပါတယ္။
၁-၃။ဘယ္ေလာက္စိတ္ခ်ရလဲ
ဒီနည္းကထိေရာက္မွဳအလြန္ရွိပ
ပါတယ္။
၁-၄။ဘယ္လိုအႏၱရာယ္ေတြရွိနို
သံုးလခံထိုးေဆးနဲ.ပါ၀င္တဲ.ေ
ေသြးၿပန္ေၾကာတြင္း ေသြးခဲၿခင္း၊အရိုးသိပ္သည္းဆ
မၿဖစ္နိုင္ဘူးလို. သုေတသန ေတြကဆိုပါတယ္။
၁-၅။ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးဘာေတြရ
တၿခားပရိုဂ်က္စတင္ ပါတဲ.ကိုယ္၀န္တားေဆးေတြလိုပ
ငုပ္တာ၊မီးယပ္မမွန္တာၿဖစ္တတ
-မီးယပ္အမ်ားၾကီးဆင္းတာမဟုတ
ၿပတယ္ဆိုရံုပဲၿပတတ္ပါတယ္။ထည
ၿဖစ္တတ္ေပမယ္. ေၿခာက္လအၾကာမွာေတာ.သံုးပံုတ
ၿဖစ္ပါေတာ.တယ္။
-အမ်ိဳးသမီး ၂၀%ေလာက္ကေတာ.မီးယပ္လံုး၀ငု
-မီးယပ္ဆင္းတဲ.ရက္ေတြမ်ားလာ
ရွိၿပီး ၃လ အၾကာမွာေတာ. ၁၀% ေလာက္ ပဲၿဖစ္ပါေတာ.တယ္။)
-မီးယပ္လာမယ္.ရက္ကိုတြက္လို
-အထက္ပါမီးယပ္ေသြးဆင္းမွဳမမ
လံုးၿဖစ္တာ စပ်စ္သီးသေႏၵတည္.မွာတို.ကို
၂။ ကိုယ္၀န္တားပလာစတာ
ကိုယ္၀န္တားပလာစတာဆိုတာ အမ်ိဳးသမီးရဲ.ဗိုက္၊တင္ပါး၊
ေပၚပိုင္းအၿပင္ဖက္ ၊ရင္သားအပါအ၀င္ ရင္သားအေပၚပိုင္းတို.ရဲ.အေရ
ေပၚမွာကပ္ၿပီးသံုးရတာပါ။သူ.
စတာကို ခုနွစ္ရက္တစ္ခါအသစ္လဲကပ္ရပါ
တစ္ပတ္တိတိမကပ္ပဲေနရပါမယ္။
၂-၁။ဘယ္လိုသံုးရမလဲ
ကပ္ထားတုန္းကြာက်သြားရင္ခ်က
ခ်ိန္၊ေရခ်ိဳးခ်ိန္၊ေရကူးခ်
ေနလို.၊ေလ.က်င္.ခန္းလုပ္လို
၂-၂။ထိေရာက္မွဳကဘယ္ေလာက္ရွိ
အလြန္ထိေရာက္မွဳရွိပါတယ္။တစ
ေပါင္းကိုယ္၀န္တားေဆးနဲ.တန္
ေခ်ာ္မွဳနွဳန္းက ၀.၃% ပဲရွိပါတယ္။ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၁၉၈ ေပါင္အထက္ရွိသူ
အမ်ိဳးသမီးေတြသံုးရင္ထိေရာက
ေလာက္ေအာင္မဟုတ္ပါဘူး။သူတို
နဲ.အက်ိဳးအၿပစ္ေတြနွိဳင္းယွ
၂-၃။ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး
တစ္ၿခားဟာ္မုန္းနွစ္မ်ိဳးေပ
ေၾကာင္.ေသြးအနည္းငယ္ဆင္းတာ၊
အသားအရည္ေၿပာင္းလဲတာ၊ရင္သား
ပလာစတာကပ္ထားတဲ.အေရၿပားတစ္၀
၂-၄။ေကာင္းကြက္မ်ား
ပလာစတာကို ခုနွစ္ရက္တစ္ခါအသစ္လဲေပးဖို
နိသင္က ကိုးရက္ေလာက္အထိခံလို. ေမ.ၿပီးအသစ္မလဲမိလဲနွစ္ရက္ေ
အပိုေဆာင္းၿပီး ကိုယ္၀န္တားေပးနိုင္ပါတယ္။တ
ေလာက္ပဲကပ္ေပးဖို.လိုတဲ.အတြ
၂-၅။ခ်ိဳ.ယြင္းခ်က္မ်ား
ကိုယ္ပလာစတာကပ္ထားတာကို အမ်ိဳးသားအေဖာ္ကသိနိုင္ပါတယ
ေမာင္းမွာကပ္ထားရင္တစ္ၿခားသ
မတည္.တာ၊ကပ္ထားရင္းကြာက်တာမ
ကိုယ္၀န္တားေဆးလိုပဲ ေသြးခဲေစမွဳၿဖစ္နိုင္ေၿခကို
ပါတယ္။
၂-၆။သတိၿပဳစရာမ်ား
-ပလာစတာကို သန္.ရွင္းၿပီးေၿခာက္ေသြ.တဲ.
အၿပင္ဘက္၊ရင္ဘတ္အေပၚပိုင္းက
ရဲ.ေအာက္မွာေပါ.။
-ပလာစတာကို ခုနွစ္ရက္တစ္ခါေၿပာင္းကပ္ရပ
-ပလာစတာကိုခုနွစ္ရက္ၿပည္.လိ
ေအာင္ ေခါက္ၿပီးမွအမွိဳက္ပုန္းထဲထ
တြင္းေတြဆီ ေဟာ္မုန္းပ်ံနွံ.မသြားေအာင္
-ရာသီေသြးစလာတဲ.ပထမဆံုးရက္မ
စရာမလိုပါဘူး။
-ပလာစတာကြာသြားရင္ခ်က္ခ်င္း
ကပ္နိုင္ရင္ေတာ.တစ္ၿခားတားေ
ရက္ေလာက္တြဲသံုးဖို.လိုပါတယ
-ဒီပလာစတာသံုးတာကကိုယ္၀န္တာ
ေတာ.မကာကြယ္နိုင္ပါဘူး။
ကိုယ္၀န္တားေဆးေသာက္စရာမလို
ေဖာ္ၿပေပးပါမယ္။
ေဒါက္တာဥာဏ္ေပၚ
ကိုးကား။ ။www.arhp.org
www.nlm.nih.gov
www.babycenter.com
က်န္းမာေရးစာတိုမ်ားစုစည္းမ
လင္မယား ဘ၀ေလာက္ထဲထဲ၀င္၀င္သိ
နိုင္ဖို. အခ်ိန္ကာလတစ္ခုကိုရေစပါတယ္။
၁။လူၾကိဳက္မ်ားလာတဲ.နည္းလမ္
ဒါေၾကာင္.ကိုယ္၀န္တားနည္းေတ
၁-၁။ဘာကိုလက္ေမာင္းထဲထည္.ရမ
ကိုယ္၀န္တားအေခ်ာင္းေလး
ပရိုဂ်က္စတင္(progestin) ဆိုတဲ.အမ်ိဳးသမီးေဟာ္မုန္းပ
ေလာက္ရွိတဲ.အေခ်ာင္းေလး (Implanon) ကိုလက္ေမာင္းအေရၿပားေအာက္
ထည္.သြင္းတာၿဖစ္ပါတယ္။တစ္ခါ
တားနိုင္ပါတယ္။အီစထရိုဂ်င္ (Estrogen)ေဟာ္မုန္းပါတဲ.ကိ
(ေသာက္ေဆး)ေတြနဲ.မတည္.တဲ.သူ
၁-၂။ထည္.ၿပီးရင္ဘယ္လိုေနမွာ
လက္ေမာင္းထဲထည္.ၿပီးတာကိုၾက
လို.ေတာ.ရပါတယ္။သတိၿပဳဖို.က
က်င္သူေတြနဲ.သာထည္.သင္.၊ထုတ
ဓားနဲ.လွီးစရာမလိုပဲ တစ္မိနစ္အတြင္းအၿပီးထည္.နို
ပါဘူး။ၿပန္ထုတ္မယ္ဆိုရင္လဲ သံုးမိနစ္ေလာက္ပဲၾကာပါတယ္။
၁-၃။ဘယ္ေလာက္စိတ္ခ်ရလဲ
ဒီနည္းကထိေရာက္မွဳအလြန္ရွိပ
ပါတယ္။
၁-၄။ဘယ္လိုအႏၱရာယ္ေတြရွိနို
သံုးလခံထိုးေဆးနဲ.ပါ၀င္တဲ.ေ
ေသြးၿပန္ေၾကာတြင္း ေသြးခဲၿခင္း၊အရိုးသိပ္သည္းဆ
မၿဖစ္နိုင္ဘူးလို. သုေတသန ေတြကဆိုပါတယ္။
၁-၅။ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးဘာေတြရ
တၿခားပရိုဂ်က္စတင္ ပါတဲ.ကိုယ္၀န္တားေဆးေတြလိုပ
ငုပ္တာ၊မီးယပ္မမွန္တာၿဖစ္တတ
-မီးယပ္အမ်ားၾကီးဆင္းတာမဟုတ
ၿပတယ္ဆိုရံုပဲၿပတတ္ပါတယ္။ထည
ၿဖစ္တတ္ေပမယ္. ေၿခာက္လအၾကာမွာေတာ.သံုးပံုတ
ၿဖစ္ပါေတာ.တယ္။
-အမ်ိဳးသမီး ၂၀%ေလာက္ကေတာ.မီးယပ္လံုး၀ငု
-မီးယပ္ဆင္းတဲ.ရက္ေတြမ်ားလာ
ရွိၿပီး ၃လ အၾကာမွာေတာ. ၁၀% ေလာက္ ပဲၿဖစ္ပါေတာ.တယ္။)
-မီးယပ္လာမယ္.ရက္ကိုတြက္လို
-အထက္ပါမီးယပ္ေသြးဆင္းမွဳမမ
လံုးၿဖစ္တာ စပ်စ္သီးသေႏၵတည္.မွာတို.ကို
၂။ ကိုယ္၀န္တားပလာစတာ
ကိုယ္၀န္တားပလာစတာဆိုတာ အမ်ိဳးသမီးရဲ.ဗိုက္၊တင္ပါး၊
ေပၚပိုင္းအၿပင္ဖက္ ၊ရင္သားအပါအ၀င္ ရင္သားအေပၚပိုင္းတို.ရဲ.အေရ
ေပၚမွာကပ္ၿပီးသံုးရတာပါ။သူ.
စတာကို ခုနွစ္ရက္တစ္ခါအသစ္လဲကပ္ရပါ
တစ္ပတ္တိတိမကပ္ပဲေနရပါမယ္။
၂-၁။ဘယ္လိုသံုးရမလဲ
ကပ္ထားတုန္းကြာက်သြားရင္ခ်က
ခ်ိန္၊ေရခ်ိဳးခ်ိန္၊ေရကူးခ်
ေနလို.၊ေလ.က်င္.ခန္းလုပ္လို
၂-၂။ထိေရာက္မွဳကဘယ္ေလာက္ရွိ
အလြန္ထိေရာက္မွဳရွိပါတယ္။တစ
ေပါင္းကိုယ္၀န္တားေဆးနဲ.တန္
ေခ်ာ္မွဳနွဳန္းက ၀.၃% ပဲရွိပါတယ္။ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၁၉၈ ေပါင္အထက္ရွိသူ
အမ်ိဳးသမီးေတြသံုးရင္ထိေရာက
ေလာက္ေအာင္မဟုတ္ပါဘူး။သူတို
နဲ.အက်ိဳးအၿပစ္ေတြနွိဳင္းယွ
၂-၃။ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး
တစ္ၿခားဟာ္မုန္းနွစ္မ်ိဳးေပ
ေၾကာင္.ေသြးအနည္းငယ္ဆင္းတာ၊
အသားအရည္ေၿပာင္းလဲတာ၊ရင္သား
ပလာစတာကပ္ထားတဲ.အေရၿပားတစ္၀
၂-၄။ေကာင္းကြက္မ်ား
ပလာစတာကို ခုနွစ္ရက္တစ္ခါအသစ္လဲေပးဖို
နိသင္က ကိုးရက္ေလာက္အထိခံလို. ေမ.ၿပီးအသစ္မလဲမိလဲနွစ္ရက္ေ
အပိုေဆာင္းၿပီး ကိုယ္၀န္တားေပးနိုင္ပါတယ္။တ
ေလာက္ပဲကပ္ေပးဖို.လိုတဲ.အတြ
၂-၅။ခ်ိဳ.ယြင္းခ်က္မ်ား
ကိုယ္ပလာစတာကပ္ထားတာကို အမ်ိဳးသားအေဖာ္ကသိနိုင္ပါတယ
ေမာင္းမွာကပ္ထားရင္တစ္ၿခားသ
မတည္.တာ၊ကပ္ထားရင္းကြာက်တာမ
ကိုယ္၀န္တားေဆးလိုပဲ ေသြးခဲေစမွဳၿဖစ္နိုင္ေၿခကို
ပါတယ္။
၂-၆။သတိၿပဳစရာမ်ား
-ပလာစတာကို သန္.ရွင္းၿပီးေၿခာက္ေသြ.တဲ.
အၿပင္ဘက္၊ရင္ဘတ္အေပၚပိုင္းက
ရဲ.ေအာက္မွာေပါ.။
-ပလာစတာကို ခုနွစ္ရက္တစ္ခါေၿပာင္းကပ္ရပ
-ပလာစတာကိုခုနွစ္ရက္ၿပည္.လိ
ေအာင္ ေခါက္ၿပီးမွအမွိဳက္ပုန္းထဲထ
တြင္းေတြဆီ ေဟာ္မုန္းပ်ံနွံ.မသြားေအာင္
-ရာသီေသြးစလာတဲ.ပထမဆံုးရက္မ
စရာမလိုပါဘူး။
-ပလာစတာကြာသြားရင္ခ်က္ခ်င္း
ကပ္နိုင္ရင္ေတာ.တစ္ၿခားတားေ
ရက္ေလာက္တြဲသံုးဖို.လိုပါတယ
-ဒီပလာစတာသံုးတာကကိုယ္၀န္တာ
ေတာ.မကာကြယ္နိုင္ပါဘူး။
ကိုယ္၀န္တားေဆးေသာက္စရာမလို
ေဖာ္ၿပေပးပါမယ္။
ေဒါက္တာဥာဏ္ေပၚ
ကိုးကား။ ။www.arhp.org
www.nlm.nih.gov
www.babycenter.com
က်န္းမာေရးစာတိုမ်ားစုစည္းမ
No comments:
Post a Comment